Bozkırın bilgesi yâd edildi

Osmangazi Belediyesi, Cengiz Aytmatov’un doğumunun 92’nci yıldönümü münasebetiyle program tertip etti. Ördekli Kültür Merkezi’nde düzenlenen ve Osmangazi Belediyesi’nin sosyal medya hesapları üzerinden canlı olarak yayınlanan söyleşide konuşmacı olarak Prof. Dr. Mehmet Yüce yer aldı. Yüce’nin Aytmatov’un hayatı ve eserleri hakkında bilgiler verdiği programda Uludağ Üniversitesi öğrencileri Cholpon Kambarova ve Oksana Ulukbek Kyzy de kopuz ve ağız kopuz çalıp Kırgız türküleri söyledi.
Konuşmasına Cengiz Aytmatov’un Türk dünyasının yetiştirdiği en büyük edebiyatçılardan biri olduğuna dikkat çekerek başlayan Prof. Dr. Mehmet Yüce, “Aytmatov, Sovyetlerin Türkistan’ı işgâl ettiği bir dönemde, zor şartlar altında yetişmiştir. Henüz 14 yaşındayken babası öldürülmüştür. Aile bütçesine katkı verebilmek için iş hayatına atılmış ve eğitim ile iş hayatını birlikte götürmüştür. Tarım ve hayvancılık bölümünü okumuştur. Ancak her zaman edebiyatla uğraşmıştır. Türk kültürünü, tarihini ve folklorunu edebiyata yansıtmış ve dünyaya tanıtmıştır. Eserleri, dünyanın 170 diline çevrilmiş bir edebiyatçıdır. Eserlerinin en önemli özelliği coşku ve savaş hatıraları olmuştur. Aytmatov’un babası sistem tarafından katledilmiştir. Bu duygularını Kırgızların sahip olduğu folklorik bir dil ile edebiyata aktarmıştır” dedi.
Kırgız sözlü edebiyatı çok eskilere dayanmasına rağmen, bu ülkenin yazılı edebiyatının yeni sayılabilecek bir tarihe sahip olduğuna vurgu yapan Yüce, “Kırgız yazılı edebiyatı çok sonraları gelişiyor. Cengiz Aytmatov’un kısa sürede kendisini geliştirerek edebiyat alanında bir usta olması hakikaten önemlidir. Cengiz Atymatov, Kırgız kültürü kadar, Rus kültürünü ve dilini de çok iyi biliyordu. Bu yönlerinden dolayı Rus edebiyatının da önemli şahsiyetlerinden biri olarak sayılmaktadır” diye konuştu.
Prof. Dr. Mehmet Yüce, Cengiz Aytmatov’un edebiyat çalışmalarının yanı sıra siyaset alanında da görevler üstlendiğini belirterek, “Aytmatov, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği parlamentosunda milletvekilliği yapmıştır. Rusya’nın Devlet Başkanı Boris Yeltsin’in 5 danışmanından biri olmuştur. Bu konumu ile Kırgızistan’ın bağımsızlık döneminde Rusya ile ilişkilerin düzenlenmesinde önemli rol üstlenmiştir. Ülkesini, Lüksemburg, Belçika ve Hollanda’da büyükelçi olarak temsil eden Aytmatov, Avrupa Birliği (AB), NATO, UNESCO’da ülkesinin temsilciliğini üstlenmiştir. Türk dünyasının birliği için ciddi çalışmaları olan bir yazardı. Ortak bir Türk televizyonu kurulması ve Türk Edebiyatı ile ilgili ortak çalışmaların yapılması noktasında girişimleri vardı” dedi.
Cengiz Aytmatov’un 2008’de bir Rus televizyon kanalının belgesel çekimleri için gittiği Tataristan’ın başkenti Kazan'da rahatsızlandığını ve tedavi için götürüldüğü Almanya’da 10 Haziran 2008’de vefat ettiğini ifade eden Prof. Dr. Yüce, bozkırın bilgesinin Bişkek yakınındaki “Ata Beyit” kabristanında babası Torekul Aytmatov’un yanına defnedildiğini söyledi.
Belediye Başkan Yardımcısı Cem Kürşad Hasanoğlu, Prof. Dr. Mehmet Yüce’ye teşekkürlerini sunarak hediye takdim etti.