Yazımın başlığındaki söz Cumhuriyetin Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel’e ait.

Hasan Ali Yücel; aydınlanmacı, devrimci kişiliğiyle,17 Nisan 1940’daKöy Enstitüleri Kanununun TBMM’de kabul edilmesininamacını; kararlılıkla, halk sevgisiyle ne güzel açıklamış.

Cumhuriyet,Atatürk’ün dediği gibi ‘’kimsesizlerin kimsesi’’  olacaksa, buKöy Enstitüsügibi kurumlarla sağlanacaktı.

********************************

Müslüman bir coğrafyada,Laik Cumhuriyet kurmak, dünyanın en devrimci adımlarındandır.

Gazi Mustafa Kemal Atatürk; bu nedenle, dünyanın en büyük devrimcilerindendir.

Ve Köy Enstitüleri; insanlık tarihinde, eğitim alanında en devrimci atılımlardan biridir.

DEVRALINAN MİRAS

Cumhuriyet devrimi hangi ortamda gerçekleşti?

Nüfusun %80’i köylerdeydi 40 bin köyün 35 bininde okul ve öğretmen yoktu. Köylülerin çok azı okur yazardı. Kadın okur-yazar sayısı yok denecek kadardı.

Ve bu ortamda tarikatlar, ağalar, şeyhler hâkimdi.

Kuldan bireye; ümmetten ulusa; padişahlıktan demokrasiye; medreseden üniversiteye; kara sabandan fabrikalara nasıl geçilecekti?

Laik Cumhuriyet;  dogmalardan, feodal kültürden, hurafelerden toplumu arındırıp;  özgür akla özgür vicdana sahip yurttaşları oluşturmadan yol alabilir miydi?

21 KÖY ENSTİTÜSÜ

İmece ile yapılan;üretim içinde eğitim, eğitim içinde üretim ilkesini benimseyen; Anadolu’nun yoksul halk çocuklarını dünya klasikleriyle, bilimsel düşünceyle, felsefeyle, sanatla buluşturan; bir enstrüman çalmalarını sağlayan; tarımı, hayvancılığı öğreten; onlara öz güvenveren;kendine saygı duymayı, fikirlerini özgürce ifade etmeyiaşılayan: yurtseverlik, halkçılık,dayanışma, duygularıyla donatan; 17 bin 364 öğretmen, 1599 sağlık memuru yetiştiren;laik, demokratik, bilimsel ve parasız eğitime dayalı 21 Köy Enstitüsü bu nedenle hayati önemdeydi.

Koruyamadık bu devrimci, halkçı, aydınlanmacı eğitim devrimini.

1954 de neden bitirildi Köy Enstitüleri?

Toprak ağaları, aşiret reisleri, gerici siyasetçiler ve emperyalist odaklar halkın aydınlanmasını, özgürleşmesini istemediler.

Köy Enstitülerinin kapanması karşı devrimin hız kazanmasını sağlamıştır. Bu gün yaşadığımız sorunların kökeninde bu tarihi hatanın rolü çok büyüktür.

SİVİL TOPLUM KURUMU

Uğur Mumcu koysun yazıma noktayı:

‘’Türkiye’de bugüne kadar sonuç almış en güçlü örgüt Kuvayı Milliye örgütüdür, Mustafa Kemal ve arkadaşlarıdır. Kuvayı Milliye, toplumun en önemli sivil örgütlenme modelidir. İkincisi 40’lı yıllara rastlayan Köy Enstitüleridir. İkisi de sivil toplumun vazgeçilmez kurumlarıdır.’’

********************************

Köy Enstitülerinin 81. yıldönümü kutlu olsun.

Köy Enstitülerinin fikir babası İsmail Hakkı Tonguç’un; dönemin Milli Eğitim Bakanı Hasan Âli Yücel’in ve emeği olan herkesin anıları önünde saygıyla eğiliyorum.

********************************

Yazım bittiğine göre; güftesi Behçet Kemal Çağlar’a, bestesi Adnan Saygun’a ait olan Köy Enstitüleri Marşı’nı, Ziraat Marşı’nı dinleyebilirim.