Bursa Emlak Müşavirleri Odası (BEMO) Başkanı Sayın Erdal ÇELEBİ; yapmış olduğumuz röportajda çok değerli bilgiler paylaştı. Bu bilgilerin meslektaşlarıma ve vatandaşlarımıza çok faydalı olacağını düşünüyorum.

Erdal ÇELEBİ kimdir?

1978 Erzurum doğumlu, ilkokul 5. sınıfta Bursa’ya yerleşmiş yaklaşık 34 yılını tamamlamış, sektör de ikinci kuşakta evli ve iki çocuk babasıdır.Emlak işini yaklaşık 14 senedir birerbir yapmaktayım. Bundan öncede babamın yani ailemizin yanında yapmaya gayret gösteren deyim yerinde ise çıraklık kalfalık eğitimini geçmiş bir insanım.Son yedi yıldır Bursa Emlak Müşavirleri Odası’ndaüyelerimizin takdiri ile seçilmiş yönetim kurulunda başkanlık sıfatı ile yer almaktayım.

Taşınmaz Ticareti Yönetmeliği’nin sektörümüze getirileri nelerdir?

Tapu sektöründe, emlak sektöründe bir meslek dalına girmiş ve bu vasıfları ile meslek olmuş bunu da Taşınmaz Ticareti Yönetmeliği ile elde etmiş bulunmaktayız. Bir diğer kapsam eğer ki bir mesleğin geleceği ile alakalı ilkeli öngörüler ortaya çıkacaksa, bir kültür oluşacaksa bir yerden başlamak gerekiyor. Bu da bizim o dönemki Gümrük veTicaret Bakanımız Sayın Bülent TÜFEKÇİ’nin katkılara ile kanunlaşma yoluna giderken; hızlı adımlarla değil daha ılımlı adımlarla yol almamız gerektiğinin beyanatın da bulunmuştur. O süre içerisinde yönetmelik ile revizyona alalım bu mesleği hitabeti ile bu güne gelmiş bu yönetmelik sektöre çok şey kazandırdı.

Bununla beraber ilkeler doğrultusunda mesleki etik kurallarına uyma aşamasında sektör kendi içerisinde revize ediliyor. Bilindiği üzere dünyanın gelişmiş ülkelerinde bir kültür üzerine sektörümüz devam ediyor. Bu da nedir insanların her mesleğe olan saygısıyla itibar görmesi elde edilmiştir. Bu kapsama baktığımız zaman Amerika’yı örnek aldığımız zaman herkes şöyle bir hayal içeresindeAmerika’da emlakçı olmadan kimse mülkünü satamıyor. Gelişmiş Avrupa ülkelerinde mülkünü emlakçı olmadan satamıyor diye bir tabir kullanılıyor. Maalesef ki bu doğru bir tabir değil burada gerçekten kültür oluşmuş. Düşünebiliyor musunuz?Kişi iş yerinden izin alıp bankaya kredi çekmeye gittiği zaman ortalama bir günlük yevmiyesinin iki katı cezai işlem görüyor. Ama bunun karşılığında yetkilendirdiği danışmanlık hizmeti ile iş yaparken yevmiyesinin yarısı ile o danışmanlık hizmetinden hizmet alıyor ve süreyi daha verimli kullanıyor. Hem iş gücü düşmüyor hem de bir mesleğe saygı duyuluyor. Şimdi kültür oluşunca insanlarımız gayrimenkulün gerçekten satılabileceği öngörüsü ile doğru bir politikayla pazarlanacağını bildiği andan itibaren Türkiye’dede zaten bu söylediğimiz mülk sahipleri kendileri mülklerini satma yerine bizlerle çalışmayı prensip edinecekler. Bunun için de mesleğin etik kurallar çerçevesinde yukarıdan aşağıya yeniden düzenlenmesi gerekiyor. Bu da yönetmelik kapsamıylaolacak. Gelen şartlara baktığımız zaman evet ilk önce lise mezuniyeti şartı geldi. Bilindiği üzere bir masa bir sandalye bir telefonla geçmişte vergisini açtıkları andan itibaren herkes gayrimenkul sektörüne girebiliyordu. Şuanda artık bunlar değişti. Gayrimenkul sektörüne girdiğin zaman çağımızdaki teknoloji kullanabilme imkânını sana ancak Taşınmaz Ticareti Yönetmeliği ile bugün ilan portallarına getirdikleri şartlarla, yarın kendi web sayfalarımıza kadar bazı düzenlemeler gelecek. Hayaller şöyle; ben X ilan portallarında değil kendi sayfamda paylaşırım. Bugün sosyal medyanın tamamı takibe alınmış durumda. Bu takiple beraber gayri resmî olarak yapılan Taşınmaz Ticareti Yönetmeliği ile gelen şartları elde edemeyenlerin tamamına cezalar gelecek. Bunda serbest piyasaya karşı hamlede bulunan ticaretlerini yanlış yapanlara Rekabet Kurumu tarafından şuanda zaten sizlerin de bildiği üzere, haberlerde de gördüğünüz gibi denetim altında cezai işlemlere maruz kalmıştır. Sektörün geleceği belki bizlere yetişir mi yetişmez ama bizden sonraki nesilleriçin şunu çok iyi biliyorum ki Türkiye’de emlak sektörü gelişmiş ülkelerde nasıl ise Türkiye’dedeo yolda gitmesi için bugün bir hamle yapılmıştır. Yönetmeliğe önce meslektaşlarımız sahip çıkacak. Bununla beraber yönetmeliğin açık ibaresi “Taşınmaz Ticareti Belgesi” olmayan ofislerle vatandaşlarımız çalışmayacak. Biz sizinde bizle beraber yönetim kurulunda görev aldığınız süre zarfında emeğiniz çoktur hakkınızı helal edin Ozan Bey. Bu kapsamda sizinde bildiği üzere birçok konuda kamu spotları çekmiştik. Beraber çektiğimizi bu kamu spotları ile bizim tek derdimiz bir kişiyi kazandığımız andan itibaren binlerce kişiyi kazanabileceğimizin inancıydı. Bu kapsamda Türkiye’nin ilk kamu spotunu sizin de görev aldığınız süre zarfında beraber hayata geçirdik. Arkasından ikinci kamu spotumuzu yine geçen yıl Aralık ayında odamızın 20. Kuruluş yıl dönümünde tekrar yayınladık. Bunlar sadece Bursa üzerinde değil Türkiye’de de bir şekilde görme imkânlarıolundu. Fakat sadece Bursa’nın merkezde olarak bu işleri yapması bir anlam ifade etmiyor. Ben olaya şöyle bakıyorum;mental yorgunluk olarak adlandırdığımız yorgunluk birçok odamızda var. Bu yorgunlukta olanların değişmesi gerekiyor sektörün ivme kazanabilmesi için. Önce yöneticilerin sonra sektörün paydaşlarının ortak hareket edebilme imkânlarını öngörüyoruz. Türkiye’de birçok kapsamdan baktığımız zaman Taşınmaz Ticareti Yönetmeliği’nin gerek ilgili kurumlar gerek tüketici gerekse bu işi yapanların sahip çıktığı; bu kapsam da yönetmeliğin bize verdiği kamu kuruluşlarında yetkili olduğumuzu belgelendirdiğimiz andan itibaren her bilgiye ulaşabilme imkânımız bu taşınmaz ticareti yönetmeliği ile bizlere verildi.Web tapunun temellerinde yine sizde görevdeydiniz o süre içerisinde bizlerin nasıl çalıştığını bizim Türkiye pazarına nasıl bu işin gerektiğini anlatmamız sonucunda o günkü Tapu ve Kadastro Genel Müdürümüzün göstermiş olduğu çaba ve hamleleriyle web tapuyu hayata geçirdiler. Pilot bölge olarak Kocaeli ilimiz ilan edildi.Pandemi ile beraber aslında emlakçıların kullanacağı web tapuyu tüm halkımıza açtılar. Burada bir şey daha gördük artık tapu dairelerindeki yığılmanın ortadan kalktığını. İnsanlar kendiişlerini kendilerinin yapabileceğinin kanaatine vardılar. Yani hergün sektör bir ivme kazanarak yukarıya gelişiyor. Bunlar kazançlar ama kayıplar neler derseniz sadece denetimler noktasında zafiyetler görüyoruz. Bu sorunu da ilgili kamu kuruluşlarının destekleri ve üyelerimizin sahiplenmesi ile aşacağımıza inanıyoruz. Üyelerimiz sahip çıkmasını diliyoruz.

Pandemi döneminde üyelerinize ne gibi destek sağlandı?

Pandemi döneminde üyelerimize bizim en büyük desteğimiz; hükümet tarafına baskı yapmak oldu.Gerek kredi kooperatiflerine bu kapsamda hükümetimiz ciddi anlamda destek verdi. Esnafımızdan ihtiyacı olan, belgeleyen herkese 25.000-TL ihtiyaç destek paketi açıklandı. Kişinin sicilindeki bozukluğa bakılmaksızın, icrası olsun olmasın, devlet borcu olsun olmasın herkese talep ettikleri takdirde halk bankaları tarafından verildi. Şimdi o süreçte halkımızın durağanlığını bu durağanlığın arkasından gelen sıkıntılarını hükümetimiz çok iyi gördü. Dünyanın her tarafını saran bu virüs,şu anda oranların ciddi anlamda yükseldiği bir seviyede olduğunu görüyoruz. Ülkemizde bu noktada hükümetimizin takdirleri Bakanlığımızın desteği, ilgili üst çatıların çalışmaları ile esnafımıza ciddi anlamda maddi olarak destekler sağladı.Bir diğer kapsamda ise üyelerimizin yaş sınırlamalarına takılıpeve mahkûm olanları ki bunları üyelerimiz çok net bilir. 65 yaş üstü tüm üyelerimiz nizami olarak arandı, ihtiyaçları olup olmadığını bizzat tarafımdan soruldu ve bu süre içinde her daim ihtiyacı olanlara elimizden geldiği kadar manen madden destek olmaya gayret gösterdik. Bu da bizim asli görevimizdir. Dileğimiz covid-19 salgınından bir an önce ülkemizin dünyamızınkurtulması ve vatandaşlarımız evlere mahkûmiyettenkurtulmasıdır. Şu anda birçok meslek dalı ofislerini kapattı; buna baktığımız zaman şuanda işsiz katsayımız yüksek, yevmiyeci dediğimiz insanlarınmağdur olduğunu öngörüyoruz ve bunla alakalı da elimizden geldiği kadar bizler de destek olmaya çalışıyoruz.

7256 sayılı kanun kapsamında üyelerin aidat borçlarının ödenmesinde ne gibi kolaylıklar var, son çıkan vergi affıyla beraber?

Bilindiği üzere şu anda hükümetimiz kanunu çıkardı.Kanun doğrultusunda yapılandırmaların başvuruları toplanmaya başlandı. Üst birliğimiz 30 Kasım itibari ile yapılandırmanın sisteme entegrasyonunu yapacaklar. 1 Aralık itibari ile bizde üyelerimizin yapılandırmalarını yapmaya gayret göstereceğiz. Üyelerimizin ciddi anlamda borçlarında faizlerinin silinme olayı var peşin ödemelerde. Öbür türlü de hukuk mevzuatı açık enflasyon farklarına göre yine faizsel bir sistemle yapılandırma hizmeti sunulacak. Biz pandemi döneminde hiçbir üyemizin işini aksatmadık. Çünkü bir süreç yaşıyorsak hep beraber yaşadık. Kimseyi mağdur etmemek için elimizden gelen her şeyi yaptık. Bugünden de sonra yapılandırma ile üyelerimiz de yüksek olan borçlarını faizinden en azından bertaraf olarak borçlarını kapatma imkânları var. Bu konu da gerek odaya olan borçları gerekse diğer kamu kuruluşlarına olan borçlarını ödemelerinde yapılandırma yapmalarını en azından ülke ekonomisine katkı olarak görmelerin tavsiyesinde bulunuyoruz. Yapılandırma bizim için bir şanstır ama yaşadığımız süreç içerisinde evet pandemi devam ederse yapılandırma yapsak ne olur diye sorusuna da bizlerde cevap veremedik.

Bursa Emlak Müşavirleri Odası Başkanlığında ikinci döneminizi yaşıyorsunuz. Birinci dönemde görev verdiniz bizde görev aldık. Bunun için teşekkür ediyorum. Üçüncü dönem için bir proje veya üyelerle ilgili bir çalışmanız olacak mı sayın başkanım?

Cesur sorulara cesurca cevap vereceğim. Takdiri sizlere bırakıyoruz, iki dönemdir neler yaptığımızı en azından Türkiye’de sektörün sosyalleşmesinin önünü açtığımızı buradan ifade edebilirim. Bugün gayrimenkul sektörünün sosyal medya üzerinden Türkiye’nin her noktası ile artık görüşebilir ulaşabilir olduğu bir noktaya geldiğimizeeminim ki buna sizlerde şahitlik edebilirsiniz. Bizler tarafından başlatılan sosyal kampanyalarla projelerle hayata geçirilmiş bulundum. Biz kaldığımız yerden pandeminin verdiği yasaklar doğrultusunda, şuan hareket alanımızın kısıtlı olduğu 2020 yılı, önümüzdeki yıl böyle gitmemesini umut ederek toparlanıp kaldığımız yerden bütün projelerimizle devam ederiz. Biz her zaman eğitim dedik. Eğitimi de bugüne kadar ayakta tutmaya gayret gösterdik. Bundan sonra da eğitim olarak her türlü yol haritamızı çizmiş ve her türlü hamleye yapacağımızı açık beyanda bulunmak istiyoruz. Sosyalleşme anlamında sizde görevdeyken zaten neler yaptığımızı en iyi ifade edeceklerden birisiniz. Dün nasıldıysak bugün öyle yarın daha fazlası olmak için mücadele edeceğiz. Aldığımız görev bunu bize sunuyor biz de görevimizi layıkıyla yapmaya gayret gösteriyoruz.

Odalar nezdinde Türkiye’de emlakçılar federasyonu kurma gibi bir çalışmanız var mı?

Bilindiği üzere Türkiye de NACE kodu (Altılı faaliyet kodu) iktisadi işletme olan odaların katsayısı belli maalesef ki büyük iller haricinde diğer illerde yasa gereği 500 tane meslektaşımızın bir araya gelmeden kuramadığı oda için federasyon olma şansımızın bu günlerde çok zor olduğunu öngörüyoruz. Ama gelecek için planlamalar yapılıyor mu tabii ki bizler de yapıyoruz bizler de katkı koyuyoruz o gün için var oluruz olmayız ayrı mesele ama sektörün daha ileriye gidebilmesi için federasyonun kurulması gerekmektedir. Bu konuda da şu anda ciddi anlamda oda kat sayımız eksik daha %50’yi bile bulamamış durumdayız. %50’yi bulamadığımız bir yerde %100 tamamlamak çok zor 500 tane üye sayısıyla da oda kurmanın ne kadar zor olduğunu sizin de anlamanız gerekiyor.

Kayıt dışı emlakçı ile ilgili ne zaman denetimler başlayacak? Denetim yetkisi odada mı, Ticaret il Müdürlüğü veya Bakanlık nezdinde mi olacak?

Bunu odamızın talep ettiğini resmi yazılarda da gösterebilirim. Ticaret Bakanlığına bağlı İç Ticaret Genel Müdürlüğüne gittiğimiz her kapsamda, bizden görüş istedikleri her noktada Bursa Emlak Müşavirleri Odası olarak ilk talebimiz denetimlerin odalar tarafından yapılması idi. Fakat Sayın Cumhurbaşkanımızın da dediği gibi bazı yasalar bazı şeylerin önüne geçiyor. Çünkü yasama noktasında biz çok gerideyiz. Onun içinde şuanda kanunen odalara yetki verebilmesi için birçok kanun maddesinin değişmesi gerekiyor. Ama bizler bunun arkasına dünde sığınmadık bugün de sığınmayacağız biz ilgili kurumlarımızla gerek Ticaret İl Müdürlüğü gerek vergi dairelerigerek bununla alakalı belediyelerimizle entegrasyonumuzu iyi sağlayacağız. Sık sık bize gelen Taşınmaz Ticareti Yönetmeliğine göre şartlarını yerine getirmişüyelerimiz haricinde; kim olursa olsun eğer şartları yerine getirmiyorsa oda olarak şikâyet dilekçelerimizi yazıp, onlar hakkında işlem yaptıracağımızı beyan etmiştik şuanda da beyan ediyoruz.

Taşınmaz Ticareti Yönetmeliği ili ilgili kamu spotunuz olacak mı? Önümüzdeki süreçle ilgili?

Sıkıntımız şu ki 05.06.2018 den sonra ilk yönetmeliğin uzama tarihi geçiş süresi 05.12.2019’du.Biz 21.12.2019’da kamu spotumuzu hayata geçirdik fakat yönetmeliğin revizyonu ile alakalı tekrar bir çalışma olduğu için yine durdurduk. Şimdi tam anlamıyla yönetmelik bir çerçevede oturduğundan, bütün herşeyi gerekli yerlerden belirlendiği andan itibaren, biz kamu spotunu yine bu sefer Bakanlığımızla beraber bizlerin gerek maddi gerek manevi bütün desteğimizibu süreçte beraber götürmeye yeğliyoruz.  Kamu spotunu Ticaret Bakanlığımızın logosuyla bizler de yanında var olarak bunu kim yaparsa yapsın çok önemli değil ama birinin yapması gerektiği bilinciyle, birilerinin hayata geçirmesi gerektiğini düşündüğümüz için kamu spotunu çok fazlaca bizde savunuyoruz. Tüm halkımızaTaşınmaz Ticareti Yönetmeliğinin ne şekilde sorgulanacağını, hangi ofislerle çalışılacağını, hangi ofislerin devletimiz tarafından prensip olarak hakkını elde ettiğini bu kamu spotu ile anlatacağız. Halkımızda bundan sonraki ticari faaliyetlerindeyetkili meslektaşlarımızı tercih edeceklerini umut ediyoruz.

Başkanım aynı zamanda meslektaşınızım bize vakit ayırdığınız için teşekkür ederim.

Biz Bursa’mızın bütün basınına her zaman saygı ile şükranla destek olmaya çalıştık.Bugün ve bugünden sonra da Bursa basını ile aynı çizgide devam edeceğiz.Sizin de yazılarınızı çok yakından takip ediyorum. İyi bir okuyucunuzum güzel şeylere temas ediyorsunuz. Sizinde bundan sonra sektöre katacağınız birçok konuda yanınızda olduğumu sektör olarak buradan beyan ediyorum.