Başlık böyle olunca merakım arttı. Nedir acaba 65 yıldan beri bizim bileğimizin bükülemediği alan diye heyecanlandım. Nefes nefese okumaya koyuldum. Başlık altı ilk cümleyi gördüm ve gerçekten irkildim. Meğer 65 yıldır kaptırmadığımız bu birincilik, ekmek tüketimindeymiş. Hayal kırıklığı içinde metni okumaya devam ettim ! Kişi başına ekmek tüketimi yıllık 199.6 kilogram olarak açıklanmış Dünya Sağlık Örgütü tarafından…Tamam hububat ülkesiyiz anladık. Ama birey ve aileler yeterince kazanca ulaşsa, et başta olmak üzere diğer besinlere rahatça ulaşabilse, bu birincilik olmazdı herhalde…Merak bu ya, başımıza gelecek var demektir diyerek, üşenmedim, sollayarak geçtiğimiz diğer ülkelere de şöyle bir göz attım. İkinci sırada, yıllık tüketimi 135 kilogram olan Sırbistan bulunuyor. Sıralama devam ediyor…Ardından Bulgaristan geliyor. Sonra yine bizden küçük Balkan ve Ortadoğu ülkeleri…Ne var bunda diyebilirsiniz. Yeterli beslenmenin ekmek ile olmadığını hemen herkes bilir aslında. Ama bu araştırmayı yapan Dünya Sağlık Örgütü ekmeği fazla tüketen ülkeleri uyarıyormuş. Çünkü ekmek, protein, lif, kalsiyum, fosfor ve B1, B6 vitaminleri açısından zengin bir gıda olsa da, fazla tüketimi insan sağlığını olumsuz yönde etkileyebiliyormuş. Bildiğim kadarı ile, özellikle yetişme çağındaki çocuklara bu konuda daha fazla dikkat etmek gerekiyor. Ama bu günkü ortama göre bu da biraz zor görünüyor. Aslında hayret edilecek nokta, bu garip birinciliğin 65 yıldan beri sürmesi…Şu günümüzden daha az nüfus ve satın alma değeri daha yüksek gelirlere sahip olunan dönemleri de yaşadı toplumumuz. Buna karşın, yeterli ve gerekli beslenme yapılamamış ki, sorun sayılabilecek bu garip birincilik günümüze kadar gelebilmiş. Zaten şu anki konjoktüre göre, bu birinciliğin geride bırakılması adeta imkânsız görünüyor. Ama diğer sorunlar arasında, buna toplum ve yönetim kademesi olarak günümüzde çare bulmak çok güç. Bir de şu mottosu var halkımızın…Ekmek her besinden önde görünür yüz yıllardır. Birkaç örnek vereyim bu konudaki deyimlerimizden…Ekmek parası, ekmek kavgası, ekmeğimle oynama ve bir çocukken duyduğumuz yemin metni; Ekmek Kur’an çarpsın. Bence bu yüksek ve şampiyon tüketimin nedenlerinden biri de bu sosyal alışkanlık ve de ekmeği, en önemli nimet konumunda tanımlayan geçmişimiz.

Çünkü, iktidarda kim veya kimler olursa olsun ekmek en hassas konudur.

İnönü’yü iktidardan düşüren ekmek karnesi

Türkiye Cumhuriyeti’nin“İkinci Adam” olarak nitelenen cumhurbaşkanlarından İsmet İnönü, İkinci Dünya Savaşı sırasında 1 milyon askeri silah altında hazır tutarken, doğal olarak tahıl stokunun çabuk erimemesi için, ekmeği karneye bağlamış.Böylece, kişi veya toplulukların fazladan ekmek almalarına set çekmiş. Bunun sonucu olarak, bazı aşırı muhaliflerin etkisi ile halkın çoğunluğu, ısrarla “Bizi ekmeksiz aç bıraktı” diyerek, iktidar değişikliği için en önemli kozlarını oynamış. Bu arada, küçük ve topraksız köylüyü toprak sahibi yaparak üretimi artırma hedefine uygun olarak çıkartılan “Toprak Kanunu” sonrasında, tek parti içindeki üç, dört büyük toprak sahibi, başta Adnan Menderes olmak üzere, bayrak açmış ve önce CHP’den istifa ederek, Demokrat Partiyi kurmuş. Ayrı bir konu belki ama, bu ikinci partinin kuruluşunu, demokrasinin gerçekten işlemesi için biraz da İnönü ve bazı arkadaşları da istemiş. Tüm bu gelişmeler, o dönemin yazarları ve tarihçileri tarafından onlarca eserde eld alınmış ve günümüze kadar gelmiştir. Nereden nereye geldik. Yeterli beslenemeyen günümüzün Türk toplumundan geriye giderek, en fazla tükettiğimiz ekmeğin serüveni ile iktidarların bile değiştirilebildiğini yakın sayılabilecek tarihi bir değişimde açıkça görebiliyoruz.