Toplum sağlığını ilgilendiren, tüm yaş dönemlerinde yaygın olarak görülebilen bağımlılıklar önemli bir halk sağlığı sorunudur.

Bağımlılık, kişinin kullandığı bir madde, alkol, nesne yahut yaptığı bir davranış (eylem) üzerinde kontrolünü yitirmesidir.

Bağımlılık, kişinin bir maddenin ona zarar verdiğini bilmesine karşın o maddeyi kullanmayı sürdürmesidir.

Ve alışkanlıktan ötedir…

Kişiyi deneyimlediği bütün zorluklara karşın maddeyi aramaya ve yaşamını ona göre şekillendirmeye zorladığının altını çiziyor uzmanlar.

Bağımlılığın kişiyi bağımlı olduğu maddeye karşı engellenmesi oldukça güç psikolojik ve fizyolojik bir duruma soktuğu belirtiliyor.

Ve yine bağımlılığın irade kaybına, akıl fonksiyonlarının bozulmasına, öz bakımda azalmaya ve sosyal geri çekilmeye yol açtığını gösteriyor yapılan araştırmalar…

* * *

Toplumlarda görülen en yaygın bağımlılık çeşitleri; Tütün, Alkol, Madde, Oyun, Kumar, Teknoloji, Alışveriş ve Yeme bağımlılıkları gösterilebilir.

Toplumlarda tütün bağımlılığı yaygın görülmekle birlikte davranışsal bağımlılıklar da hiç yadsınamaz oranlarda görülebilmektedir.

Giderek artan madde bağımlılıklar toplum sağlığını ve işleyişini bozmaktadır. Bağımlılıklarla mücadele ve önleme çalışmaları için bağımlılıkların risk faktörlerinin ve yaygınlığının belirlenmesi önemlidir.

Önemlidir çünkü geliştirilecek politikalara yön verilmesinde kullanılabilir…
Bağımlılıklar genellikle genç yaşlarda başladığından ebeveynlerin ve öğretmenlerin bilinçli olması ve bilgilendirilmesi, eğitimler ve seminerler yapılarak; bilinçli farkındalık oluşturulması ve bağımlılıklar için önlem alınmasında öncü olmalarının sağlanması gerektiğini söylüyor uzmanlar.

* * *

Tütün bağımlılığı hemen tüm toplumlarda en yaygın olarak görülmektedir.

Dünya Sağlık Örgütüne göre tütün ürünleri; ham maddesinin tamamını yahut bir kısmını tütün yaprağının oluşturduğu, duman olarak solunan, emilen, çiğnenen ya da koklanan ürünler olarak tanımlanmaktadır.

Tütün ürünlerinin tamamında yüksek derecede bağımlılık yapıcı nikotin bulunmaktadır.

Tütün kullanımının, pek çok kanser türü başta olmak üzere çeşitli akciğer hastalıkları ve dolaşım sistemi bozukluklarının temel risk faktörlerinden biri olduğu bilinmektedir.

Ve bu bağımlılığa başlama yaşının gittikçe alt yaş guruplarına doğru geliştiği gözlenmektedir.

* * *

Son yıllarda internet, bilgisayar, akıllı telefon ve televizyon gibi, yeni medya teknolojilerinin yoğun olarak kullanıldığı bir dönem içerisinde yaşanmaktadır. Tüm bu teknolojilerin insanlar tarafından benimsenip, sevilmesi günümüzde sosyal ilişkiler, bireysel yaşam ve özellikle de aile içi ilişkiler dönüşüme başlamış görünmektedir.

Bu değişim insanların yaşamlarını etkilemekte, dönüştürmekte, yaşam tarzlarında ve gündelik yaşamlarında derin izler bırakmaktadır.

Bu gelişmelere karşın kimi bağımlılıkların bağımlı olan kişiler tarafından fark ediliyor olması önemli konudur.

Kapalı alanlarda getirilen sigara içme yasağı hakkında ‘kişilerin ne düşündükleri’ sorusuna kişilerin büyük çoğunluğunun yasağı onaylaması ilginç bir sonuç olsa gerektir.

Aynı şekilde Sosyal Medya bağımlılığından da bağımlı kişilerin şikâyetçi olmaları iyiye işaret olsa gerektir…

Sonuç olarak bağımlılık tedavisi çok yönlü bir tedavidir...

Günümüzde bağımlılık, kronik bir beyin hastalığı olarak kabul edilir ve iyileşme ve gelgitlerle seyreden diğer kronik hastalıklar gibi tedavi edilebilir.