Elindeki mührü ne yapacağını bilemeyen Alemdar'a biri, Çavuşbaşına vermesini işaret etti. Paşa da, Çavuşbaşına mührü vermiş oradan da, Topkapı Sarayı’na Sultan 3. Selim'i, yeniden Osmanlı tahtına oturtmak için harekâta geçti.
Bilindiği gibi padişahın şehadeti vak'ası vuku buldu.
Şehzade Mahmud ise, hayatını katillerin elinden zor kurtardı.
Kurtulduğu andan itibaren padişahlığı kesinleşti çünkü Alemdar duruma hâkimdi ve “amucanı yapamadım, bari seni tahta çıkarıyım da gönlüm rahatlasın” dediğinde, yeni padişah da, Alemdarın sadarete getirilmesini irâde etti. Böyİece de, 28 Temmuz 1808'de, 3 ay, 10 gün sürecek sadaretine başladı. Şehiden, makamını Çavuşbaşı Arnavud Memiş Paşa’ya bıraktığında, tarih 15 Kasım 1808 idi. Ancak Memiş Paşa’nın
sadareti, 1 ay 9 gün sürebilmiştir. Yerine 1 Ocak 1809'da Yusuf Ziyaeddin Paşa getirildi. Bu paşanın 2. sadareti olup, 2 sene, 3 ay, 9 gün sürdüğünde takvimler 10 Nisan 1811 tarihini gösteriyordu. Bu paşanın iki sadaretinin toplamı, 8 sene, 11 ay, 4 gün tutmuştur.
165. veziriazam olarak Trabzonlu Nazır Ahmed Paşa; makam-ı sadarete getirildi, 5 Eylül 1812'ye kadar makamda kaldığında, 1 sene, 4 ay, 25 gün geçmiş ve yerini Hurşid Ahmed Paşa’ya bırakmıştır. 1 Nisan 1815'de, Mehmed Emin Rauf Paşa ilk sadaretine 167. sadrazam olarak getirildi. 2 sene, 9 ay, 4 gün süren sadaretinden infisal ettiğinde 5 Ocak 1818 târihi gelip çatmıştı. Yerine Derviş Mehmed Paşa gelmiş ve 2 sene, 1 gün sadrazamlık yapan paşa 5 Ocak 1820'de infisal etti. Bunun yerine de, Ispartalı Seyit Ali Paşa; 1 sene, 2 ay, 24 gün. makamın hakkını vermeye çalıştı, ayrıldığında târih 28 Mart 1821 idi.
170. sadrazam Benderli Ali Paşa ancak 1 ay, 3 gün görevde kalabildi. İzmirli Hacı Salih Paşa 30 Nisan 1821'den 10 Kasım 1822'ye kadar, 1 sene, 6 ay, 10 gün kalabildiği görevden ayrılarak yerini Abdullah Hamdullah (Deli) Paşa’ya bıraktı ve bu zât 4 ayı anca görevde tamamlayabildi.
Hemen peşinden Turnacızâde Silahdar Alî Paşa 13 Aralık 1823'e kadar, 9 ay, 4 gün vazifede kaldı ve Mehmed Said Galib Paşa selefinden iki gün eksik olarak vazifede kaldı ve târih 14 Eylül 1824 idi. 175. sadrazam Benderli Mehmed Selim Sırrı Paşa oldu 24 Ekim 1828'e kadar, 4 sene,1 ay, 10 gün hizmet verdi. Darendeli Topal İzzet Mehmed Paşa
28 Ocak 1829'a kadar 3 ay, 5 gün kalabildi ve ilk sadareti bu oldu.
Reşid Mehmed Paşa 28 Ocak 1829'da sadrazam olduğunda, 4 sene, 21 gün, bu makamda kaldı. 18 Şubat 1833'de son buldu. Böylece Mehmed Emin Rauf Paşa’nın 6 sene, 4 ay, 12 gün, süren sadaretine yol açılmış ve infisal ettiğinde 2 Temmuz 1839’da nihayetlendiğinde, Sultan 2. Mahmud vefat etmiş bulunduğundan son sadrazamı bu paşa olmuştur. On altı defa mühür veren padişah, on beş kişi ile sadaret görevini yürütmüştür.
Şeyhülislâmlar ise, aşağıya çıkarılmıştır:
Arabzâde Mehmed Arif 21/07/1808 15/08/1808
Salihzâde Esad Ef. 15/08/1808 22/11/1808
Dürrizâde Abdullah Ef. 22/11/1808 22/09/1810
Samânîzâde Hulusi Ef. 22/09/1810 12/06/1812
Dürrizâde Abdullah Ef. 22/03/1812 22/03/1815
Çelebizâde Zeyni Ef. 22/03/1815 27/01/1818
Mekkîzâde Asım Ef. 08/02/1818 03/09/1819
Hacı Halil Ef. 03/09/1819 28/03/1821
Yâsincizâde Abdülvehhab Ef. 06/05/1821 10/11/1822
Sıdkızâde Ahmed Reşid 10/11/1822 25/09/1823
Mekkizâde Kasım Ef. 25/09/1823 26/11/1825
Kadızâde Mehmed Tâhir. 26/11/1825 06/11/1828
Yâsincizâde Abdullah Ef. 06/05/1828 08/02/1833
Mekkîzâde Asım Ef. 08/02/1833 20/11/1846
14 defa şeyhülislâm tebeddülü olmuş, Mekkizâde üç, Yâsincizâde iki, Dürrizâde iki defa meşihate gelmişler böylece, Sultan Mahmud işi, 10 Şeyhülislâmla tamamlamıştır.
Sultan 2. Mahmud'un Muasırları Kimler idi? Yani aynı zaman diliminde yaşamış olanlar:
İngiltere de, Kral 3. Jorj, 4. Gilyom ve Kraliçe Viktorya.
Avusturya'da 1. Fransuva, İran'da Şah Mehmed Han, Papalık da ise, 7. Piu, 12. Leon, 8. Piu, 16. Grigovar.
Prusya'da; Kral 3. Frederik, 4. Frederik,
Rusya'da ise; imparator 1. Aleksandr, 1. Nikola.
Fransa da ise İmparator 1. Napolyon, kral 18. Lui, 10. Şarl, 1. Lui Filiptir.
Ülke içindeki meşhur zevat ise, Alemdar Mustafa Paşa, Şeyhülislâm Arif Efendi, Kadı Abdurrahman Paşa, Behiç Efendi, Muhib Efendi, Tepedelenli Ali Paşa, Mısır Valisi Kavalalı Mehmed Ali Paşa, Kavalalı İbrahim Paşa, Hüsrev Paşa, Şâir İzzet Molla, Büyük Mustafa Reşid Paşa, Said Efendi, Nişancı Halet Efendi, Seyyid Ali Paşa, Reisül küttap Galib Efendi (Paşa), Tahsin Efendi, Ağa Hüseyin Paşa, Darendeli İzzet Paşa, Topçu yüz başısı Karacehennem İbrahim Ağa vesairedir.
Günümüz Türkiye’sinde Tek partili hayattan çok partili hayata 1946 seçimleriyle geçilmiş, zaman zaman müdahaleler olmuş, en son vücut bulan Refarundum yapılmak suretiyle Başkanlık siste mine geçiliş olmuştur. Tanzimatın akabinde 2. Abdülhamid Hanın ilan ettiği 1. ve 2. Meşrutiyetin Cumhuriyet ilanına vesile olan geçit yılları Müslüman Türk Milleti’nin topyekün savaştığını ve Yu nanı Ege denizine İzmir’in Kordon boyundan döküşü İstiklaliyetimizi sağlayan bir zafer olarak sadece ülkemizi değil, esir milletlerede cesaret veren bir numune-i imtisal olmuştur. Fiemanillah
Okuma Parçası: Alemdar Mustafa Paşa (Kahraman-I Hürriyet)
Okuma Parçası olarak koymuş bulunduğumuz Alemdar Mustafa Paşa’ya yapılan hayatına kast edici saldırının, hiç bir târih kitabında bu kadar yer ayrıldığı görülmemiştir. Halbuki Osmanlı târihinden pek iyi bilinmesi gereken ve son yarım asırda, 1960'la başlayan seri ihtilâller sonucu ülkemizde iktidara gelenlerin ordu/hükürrtet münasebetlerinde siyasetçinin seçilmişliğini ileri sürerek siyasetçinin üstünlüğünü ileri sürenlerle, ordu güvenilirliğini, hükümet otoritesinin üzerinde görmek isteyenler bu okuma parçasını okuduktan sonra biraz daha düşünceleri üzerinde tashihata meylederler diye ummak istiyorum.
Bu münasebetle kitabın yazarı Ali Şeydi Bey'in mukaddimesine dâir kanaat-ı fikriyemi muhafazayla beraber buraya dere etmeyi de uygun buldum. M. H.
Yorum Ekle
Yorumlar
Sizlere daha iyi hizmet sunabilmek adına sitemizde çerez konumlandırmaktayız. Kişisel verileriniz, KVKK ve GDPR
kapsamında toplanıp işlenir. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul etmiş olacaksınız.
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.
METİN HASIRCI
SULTAN 2. MAHMUD'UN SADRAZAM VE ŞEYHÜLİSLÂMLARI
Elindeki mührü ne yapacağını bilemeyen Alemdar'a biri, Çavuşbaşına vermesini işaret etti. Paşa da, Çavuşbaşına mührü vermiş oradan da, Topkapı Sarayı’na Sultan 3. Selim'i, yeniden Osmanlı tahtına oturtmak için harekâta geçti.
Bilindiği gibi padişahın şehadeti vak'ası vuku buldu.
Şehzade Mahmud ise, hayatını katillerin elinden zor kurtardı.
Kurtulduğu andan itibaren padişahlığı kesinleşti çünkü Alemdar duruma hâkimdi ve “amucanı yapamadım, bari seni tahta çıkarıyım da gönlüm rahatlasın” dediğinde, yeni padişah da, Alemdarın sadarete getirilmesini irâde etti. Böyİece de, 28 Temmuz 1808'de, 3 ay, 10 gün sürecek sadaretine başladı. Şehiden, makamını Çavuşbaşı Arnavud Memiş Paşa’ya bıraktığında, tarih 15 Kasım 1808 idi. Ancak Memiş Paşa’nın
sadareti, 1 ay 9 gün sürebilmiştir. Yerine 1 Ocak 1809'da Yusuf Ziyaeddin Paşa getirildi. Bu paşanın 2. sadareti olup, 2 sene, 3 ay, 9 gün sürdüğünde takvimler 10 Nisan 1811 tarihini gösteriyordu. Bu paşanın iki sadaretinin toplamı, 8 sene, 11 ay, 4 gün tutmuştur.
165. veziriazam olarak Trabzonlu Nazır Ahmed Paşa; makam-ı sadarete getirildi, 5 Eylül 1812'ye kadar makamda kaldığında, 1 sene, 4 ay, 25 gün geçmiş ve yerini Hurşid Ahmed Paşa’ya bırakmıştır. 1 Nisan 1815'de, Mehmed Emin Rauf Paşa ilk sadaretine 167. sadrazam olarak getirildi. 2 sene, 9 ay, 4 gün süren sadaretinden infisal ettiğinde 5 Ocak 1818 târihi gelip çatmıştı. Yerine Derviş Mehmed Paşa gelmiş ve 2 sene, 1 gün sadrazamlık yapan paşa 5 Ocak 1820'de infisal etti. Bunun yerine de, Ispartalı Seyit Ali Paşa; 1 sene, 2 ay, 24 gün. makamın hakkını vermeye çalıştı, ayrıldığında târih 28 Mart 1821 idi.
170. sadrazam Benderli Ali Paşa ancak 1 ay, 3 gün görevde kalabildi. İzmirli Hacı Salih Paşa 30 Nisan 1821'den 10 Kasım 1822'ye kadar, 1 sene, 6 ay, 10 gün kalabildiği görevden ayrılarak yerini Abdullah Hamdullah (Deli) Paşa’ya bıraktı ve bu zât 4 ayı anca görevde tamamlayabildi.
Hemen peşinden Turnacızâde Silahdar Alî Paşa 13 Aralık 1823'e kadar, 9 ay, 4 gün vazifede kaldı ve Mehmed Said Galib Paşa selefinden iki gün eksik olarak vazifede kaldı ve târih 14 Eylül 1824 idi. 175. sadrazam Benderli Mehmed Selim Sırrı Paşa oldu 24 Ekim 1828'e kadar, 4 sene,1 ay, 10 gün hizmet verdi. Darendeli Topal İzzet Mehmed Paşa
28 Ocak 1829'a kadar 3 ay, 5 gün kalabildi ve ilk sadareti bu oldu.
Reşid Mehmed Paşa 28 Ocak 1829'da sadrazam olduğunda, 4 sene, 21 gün, bu makamda kaldı. 18 Şubat 1833'de son buldu. Böylece Mehmed Emin Rauf Paşa’nın 6 sene, 4 ay, 12 gün, süren sadaretine yol açılmış ve infisal ettiğinde 2 Temmuz 1839’da nihayetlendiğinde, Sultan 2. Mahmud vefat etmiş bulunduğundan son sadrazamı bu paşa olmuştur. On altı defa mühür veren padişah, on beş kişi ile sadaret görevini yürütmüştür.
Şeyhülislâmlar ise, aşağıya çıkarılmıştır:
Arabzâde Mehmed Arif 21/07/1808 15/08/1808
Salihzâde Esad Ef. 15/08/1808 22/11/1808
Dürrizâde Abdullah Ef. 22/11/1808 22/09/1810
Samânîzâde Hulusi Ef. 22/09/1810 12/06/1812
Dürrizâde Abdullah Ef. 22/03/1812 22/03/1815
Çelebizâde Zeyni Ef. 22/03/1815 27/01/1818
Mekkîzâde Asım Ef. 08/02/1818 03/09/1819
Hacı Halil Ef. 03/09/1819 28/03/1821
Yâsincizâde Abdülvehhab Ef. 06/05/1821 10/11/1822
Sıdkızâde Ahmed Reşid 10/11/1822 25/09/1823
Mekkizâde Kasım Ef. 25/09/1823 26/11/1825
Kadızâde Mehmed Tâhir. 26/11/1825 06/11/1828
Yâsincizâde Abdullah Ef. 06/05/1828 08/02/1833
Mekkîzâde Asım Ef. 08/02/1833 20/11/1846
14 defa şeyhülislâm tebeddülü olmuş, Mekkizâde üç, Yâsincizâde iki, Dürrizâde iki defa meşihate gelmişler böylece, Sultan Mahmud işi, 10 Şeyhülislâmla tamamlamıştır.
Sultan 2. Mahmud'un Muasırları Kimler idi? Yani aynı zaman diliminde yaşamış olanlar:
İngiltere de, Kral 3. Jorj, 4. Gilyom ve Kraliçe Viktorya.
Avusturya'da 1. Fransuva, İran'da Şah Mehmed Han, Papalık da ise, 7. Piu, 12. Leon, 8. Piu, 16. Grigovar.
Prusya'da; Kral 3. Frederik, 4. Frederik,
Rusya'da ise; imparator 1. Aleksandr, 1. Nikola.
Fransa da ise İmparator 1. Napolyon, kral 18. Lui, 10. Şarl, 1. Lui Filiptir.
Ülke içindeki meşhur zevat ise, Alemdar Mustafa Paşa, Şeyhülislâm Arif Efendi, Kadı Abdurrahman Paşa, Behiç Efendi, Muhib Efendi, Tepedelenli Ali Paşa, Mısır Valisi Kavalalı Mehmed Ali Paşa, Kavalalı İbrahim Paşa, Hüsrev Paşa, Şâir İzzet Molla, Büyük Mustafa Reşid Paşa, Said Efendi, Nişancı Halet Efendi, Seyyid Ali Paşa, Reisül küttap Galib Efendi (Paşa), Tahsin Efendi, Ağa Hüseyin Paşa, Darendeli İzzet Paşa, Topçu yüz başısı Karacehennem İbrahim Ağa vesairedir.
Günümüz Türkiye’sinde Tek partili hayattan çok partili hayata 1946 seçimleriyle geçilmiş, zaman zaman müdahaleler olmuş, en son vücut bulan Refarundum yapılmak suretiyle Başkanlık siste mine geçiliş olmuştur. Tanzimatın akabinde 2. Abdülhamid Hanın ilan ettiği 1. ve 2. Meşrutiyetin Cumhuriyet ilanına vesile olan geçit yılları Müslüman Türk Milleti’nin topyekün savaştığını ve Yu nanı Ege denizine İzmir’in Kordon boyundan döküşü İstiklaliyetimizi sağlayan bir zafer olarak sadece ülkemizi değil, esir milletlerede cesaret veren bir numune-i imtisal olmuştur. Fiemanillah
Okuma Parçası: Alemdar Mustafa Paşa (Kahraman-I Hürriyet)
Okuma Parçası olarak koymuş bulunduğumuz Alemdar Mustafa Paşa’ya yapılan hayatına kast edici saldırının, hiç bir târih kitabında bu kadar yer ayrıldığı görülmemiştir. Halbuki Osmanlı târihinden pek iyi bilinmesi gereken ve son yarım asırda, 1960'la başlayan seri ihtilâller sonucu ülkemizde iktidara gelenlerin ordu/hükürrtet münasebetlerinde siyasetçinin seçilmişliğini ileri sürerek siyasetçinin üstünlüğünü ileri sürenlerle, ordu güvenilirliğini, hükümet otoritesinin üzerinde görmek isteyenler bu okuma parçasını okuduktan sonra biraz daha düşünceleri üzerinde tashihata meylederler diye ummak istiyorum.
Bu münasebetle kitabın yazarı Ali Şeydi Bey'in mukaddimesine dâir kanaat-ı fikriyemi muhafazayla beraber buraya dere etmeyi de uygun buldum. M. H.