Dünyanın en soğuk bölgelerinden Sibirya'dan, Akdeniz kıyılarına kadar, pek çok noktada çıkan orman yangınları bu yılın ilk 8 ayında, geçen yıllara göre çok daha fazla alanı küle çevirdi...

Avrupa Orman Yangını Bilgi Sistemi (EFFIS) verileri, orman yangınlarının yok ettiği alan miktarında 2021'in olağanüstü boyutta yıkıcı yıl olduğunu gösteriyor.

Türkiye'de 2008 ila 2020'de her yıl ortalama 20 bin 760 hektarlık alan yanarken, bu miktar son 8 ayda yüzde 755 arttı.

2021'in ocak ile ağustos ayları arasında kül olan ormanlık alan 177 bin 476 hektara ulaştı.

Bunun anlamı şu;

1 dekar diğer yani 1 dönüm 1000 metrekareye eşit...

1 hektar ise 10.000 metrekareye eşit...

177 bin hektar 1 milyon 770 bin dönüme denk düşüyor.

7 dönümden biraz fazla olan bir futbol sahasını göz önüne alırsak

Yaklaşık 260 bin futbol sahasına denk orman alanı yanmış demek oluyor.

Yanan alanlardaki yiten ekonomik kayıp bir yana oluşan hava kirliliğinin insan sağlığına verdiği zarar çok daha önemli kuşkusuz.

* * *

Orman yangınları hemen bütün dünyada yaşanan bir olay...

Ancak bu yıl olağanüstü bir gelişmenin yaşandığı görülmekte.

Örneğin İtalya'da geçtiğimiz 12 yıllık sürede her ağustos ayına gelindiğinde ortalama 29 bin 805 hektarlık alan kül olurken, bu yıl yanan alan miktarı ise yüzde 300 civarında artmış.

İtalya'da da 2021'de 118 bin 873 hektarlık alan alevlere teslim oldu.

Türkiye ve İtalya'da olduğu gibi orman yangınlarıyla boğuşan Yunanistan'ın kaybı ise yüzde 1073 ile çok daha fazla.

2008-2020 arasında her yıl ağustos ayına gelindiğinde yangınlarda kaybedilen alan miktarı ortalama 9 bin 919 hektar olarak kayıtlara geçmiş.

Bu yıl ise yanan alan miktarı 116 bin 365 hektar olarak açıklandı.

Türkiye, İtalya ve Yunanistan gibi ülkelerdeki benzer yangınları çok daha kısa sürede söndürebilmesine karşın içeriden-dışarıdan yapılan algı operasyonlarına sahne oldu.

THK’nın yıllardır sahip olduğu eğitim ve yangın söndürme uçaklarını yenilememesi ve bakımlarını yaptırmaması sorumluluğunun Orman Bakanlığı’na yüklenmesi zaten doğru değildi.

Bakanlık bu uçakların yetersizliğini bilerek daha pratik kullanılabilen helikopter takviyesi yapmıştı.

* * *

Yangınların çıkış nedenleri üzerinde de başlatılan tartışmalar sürmekte.

Yanan yerler genellikle kolay tutuşabilin kızılçam ağaçlarından oluşmakta.

Bu alanların çoğunun kendiliğinden doğal olarak yetişen ağaçlar olduğu söylenmekte.

Türkiye'deki ormanlık alanların büyük bölümünü oluşturan bu yangına hassas alanlar, ateşe daha dayanıklı ağaç türlerinden oluşturulan şeritlerle korunmaktaymış ama son yıllarda yapılan ağaçlandırma çalışmalarında yangına karşı dayanıklı başka ağaç cinslerinin de yetişebileceğinin bilinmesine karşın ısrarla kızılçam ağaçlandırılması yapıldığına da tanık olunmadı değil.

Kızılçam ağaç türünün Çanakkale'den başlayıp Hatay'a kadar süren Ege ve Akdeniz kıyılarındaki ormanlık alanlarında doğal yayılış gösterdiği bilinse de, zeytin ağacının bile yetişebildiği alanları ısrarla kızılçam dikilmesi de yapılan yanlışlardandı.

En azından hassas alanlara dayanıklı ağaç dikimi konusunda bilinçlendirme yapılması ve daha duyarlılık gösterilmesi gerektiği açık.