Hava Durumu

YILDIRIM BAYEZİD'İN HANIMLARI VE ÇOCUKLARI - 1

Yazının Giriş Tarihi: 02.04.2021 16:30
Yazının Güncellenme Tarihi: 02.04.2021 16:30

Ahmed Vefik Paşa Fezleke-i Osmani adıyla günümüzde lise dediğimiz Osmanlı’da Rüştüye diye anılan okullarda okunmak üzere tarih kitabı kaleme almış ve uzun zaman rüştiyelerde okutulduydu.

Germiyenoğlu Beyinin kızı, Devlet - Şah Hatun’un, Yıldırım Bayezid'le izdivaç yolundayken Beyliğinin, maruf Beldelerinden bazı ilçeleri çeyiz olarak verdiği bir vakıadır. Bu evliliğe dair, Fezlek-i Osmani de Başvekil Paşanın değerli kitabında Devlet Şah Hatun'un çeyizinden bahsettiydik.

Muhteşem bir tarihçi olan Ordinaryüs Profesör Dr. İsmail Hakkı Uzunçarşılı merhumun itirazından bahsedeceğim bu günkü yazımızda.

Osmanlı kaynaklarına göre; Yıldırım Bayezid'in izdivaç et­tiği hanım sayısı, Germiyanoğlu Süleyman Şahın kızı Devlet -Şah Hatun ile başlar ve bu birincidir.

2. si ise, Sırp Kralı Lazar'ın kızı Maria veya Olivera Despina'dır. 3. hanımı ise Aydınoğlu Beyliğinin reisi İsa Bey'in kızı Hafsa Hatundur.

Devlet-Şah Hatun, annesi tarafından Mevlâna Celâleddin Rumî’ye Mevlâna’nın oğlu Veled Çelebi'nin kızı Mutahhare Hatundan dünyaya gelmesiyle mensubdur. Düğünleri h.778/m.1378' de ya­pılırken çeyiz olarak Germiyanoğlu Tavşanlı, Emet, Simav şehirlerini verdi.

Devlet Hatun, İsa ve Musa Çelebileri dünya'ya getirmiştir. Devletşah Hatun 1414'de, Bursa'da vefat ettiğinde 1402'de
husule gelen Ankara hezimeti ve kocası Yıldırım Bayezid'in vefatının üzerinden on iki yıl geçmişti. Tabii ki, iki oğlunun taht kavgalarının da şahidi olduğunu göz önüne alırsak bir hayli muzdarip kılıcı geçirdiğine hükmedebiliriz.

Bir rivayete göre Devlet Hatun’un Çelebi Mehmed'in de, validesi olduğu söylenirse de, bu hususu doğrulayan
her­hangi bir kayıt olmadığını, tam tersine Çelebi Mehmed Sulta­n’ın annesinin, bir mühtedi olan, h.816/m.1414'de ölen, adının da­hi bilinmediğini, İsmail Hakkı Uzunçarşılı, vesikalarla ispat edilmiş demektedir.

Yıldırım'ın ikinci hanımı Sırp Kralı Lazar'ın kızıdır. Kosova savaşı sonrasında Lazar'ın yerine geçen Lazaroviç'le anlaşan
Yıldırım Bayezid, bu evliliği siyasi açıdan pek münasip gördü. Olivera Despina adlı bu hanımın Maria diye anıldığı varittir. Osmanlı tarihçileri bu kadının, padişahı baştan çıkardığını bu işte sadrazam Çandarlı Ali Paşa’nın da engelleme yerine teşvikkâr olması ayrı bir talihsizlik ise de Yıldırım'a düşen cihangir bir ruha sahip olma, yürekli ve bi­lekli bir dev şahsiyet olarak kendisini taşımak ve muhafaza etmek olmalıydı. Hemen ilâve edelim ki, bu hanımın erkek kardeşi Stefan, Ankara Savaşı esnasında bozgun husule gel­diğinde sadrazam'dan tutunda, evlâtlarının çoğunun firar yoluna düştüğünde, eniştesini yani padişahı bırakmayarak onunla birlikte kılıç salladığını, kaim biraderin sadık bir kimse olarak tema­yüz ettiğini hatırlatalım. Maria Despina'nın Müslüman ismi alıp almadığını, İslâmla şereflenip şereflenmediğine dâir bir bilgiye de sahip değiliz. Ancak Yıldırım Bayezid' den, olan iki kızı ile beraber Bursa Yenişehir'de Timur'un adamları tarafın­dan yakalanmışlar ve Kütahya'da bulunan Timurlenke gönderilmiş ve Timur'un da bu hanımı, Saki gibi yâni içki dağıtıcı­sı olarak sofrasında bulundurduğu mehazımız olan, ‘Padişah­ların Kadınları ve Kızları’ adlı kitapta, 8. sahifede yer
almak­tadır.

Bayezid'in 3. hanımı olarak da Aydınoğlu Beyliği’nin Re­isi Isa Bey'in kızıdır. Kosova Zaferi sonrasında Anadolu
Bey­liklerini Osmanlı genişlemesini engellemek ve onlarca yutul­mayı önlemek için kurdukları komployu haber alan Yıldırım Bayezid, en iyi müdafaa hücumdur anlayışı içinde bunların üzerine tek tek yürüdü. Aydınoğlu Isa Bey, Yıldırım karşısında har­ben bir şey yapamayacağını kestirdiğinden ve bu arada da, Hafsa Hatun'un talibi olan Yıldırım'ı kendine damat olarak uygun gördüğünü söyleyince iş kolaylaştı.
Osmanlıya akra­ba olurken, topraklarının bir bölümünü de böylece, muhafaza etmiş oldu. Hafsa Hatun hakkında fazla bir bilgi sahibi olma­dığımız gibi Tire'de, bir çeşme, Bademiye'de bir zaviye yap­tırdığını, Vakıflar kuran biri olduğunu öğreniyoruz.

Yukarıda saydığımız üç hanımın dışında Alderson’un, iddiasına göre Osmanlı Devleti’nin bu 4. padişahı şu kadınlarla da izdivaç yapmıştır:

'Salono Kontu Louise Fadrique'nin kızı Maria, 5. Jan Paleologos'un adı bilinmeyen kı zı Angelina, Macar John'un kızı Maria, Kostantinin adı bilinmeyen kızı olmak üzere dört hanımı ileri sürer.

Bizim kaynaklarımızda bunlara dâir hiçbir kayıt yoktur. Bu bakımdan böyle iddiaları da ihti­yatla karşılamak gerekir ve hedefleri meçhul iftiralar olarak değerlendirmek yanlış olmaz .

Devam edecek…

Yorum Ekle
Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!
Yorumlar
Yükleniyor..
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.