"Sarı serumu tavsiye eden fenomenler görüyorum, inanılmaz yanlış bir iş yapıyorlar"
Uzmanlar, son zamanlarda ölüm iddialarıyla gündeme gelen ve halk arasında "atom" veya "sarı serum" olarak ifade edilen serum tedavisine karşı uyarılarını yineledi.
Prof. Dr. Cemil Taşcıoğlu Şehir Hastanesi Acil Tıp Kliniği Eğitim Sorumlusu Prof. Dr. Asım Kalkan, "Damardan bir şey verdiğiniz zaman anında etkisi başlar, ağızdan aldığımız zaman yarım saatte başlar, yarım saat beklememek için hayatınızdan olmayın. Sarı serumu tavsiye eden arada youtuber, fenomenleri görüyorum, inanılmaz yanlış bir iş yapıyorlar. Evde asla ve asla damar yolundan herhangi bir şey yaptırmayın. Eğer evden geliyorsa bize yetişme ihtimali az, anafilaksi dediğimiz şey çok hızlı gelişiyor, çok hızlı öldürebiliyor" dedi.
Geçtiğimiz günlerde Ataşehir'de de 64 yaşındaki Harun Bayramoğlu'na evde ‘sarı serum' bağlanması sonrası fenalaşarak vefat etmesi iddiasıyla ilgili süreç devam ederken Sağlık Bakanlığı Sağlıklı Çözüm sosyal medya hesabından da bilgilendirme mesajı paylaşıldı. Paylaşımda, "Bu uygulama ancak, kişide aşırı sıvı kaybı (kusma, ishal, terleme ve ilgili dönemde sıvı gıda alamamaya bağlı) mevcutsa ve kan değerleri ölçülerek belirlenmiş mineral ve vitamin eksikliği varsa hekim kararı ile eğitimli sağlık personeli tarafından uygun sağlık kurumu şartlarında gerçekleştirilebilir" ifadelerine yer verildi. Prof. Dr. Cemil Taşcıoğlu Şehir Hastanesi Acil Tıp Kliniği Eğitim Sorumlusu Prof. Dr. Asım Kalkan ve Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Kanuni Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Tıp Kliniği Eğitim Sorumlusu Doç. Dr. Serkan Doğan da üst solunum yolu enfeksiyonları, halsizlik, kas, eklem ağrısı gibi durumlarda kişilerin serum bağlanması sonrası hızla iyi olabileceği düşüncesinin yanlış olduğunu ev, iş yeri gibi uygunsuz noktalarda yapılan bu işlemlerin oluşturabileceği alerjik reaksiyonlarla ölüme yol açabileceğine vurgu yaparak önemli uyarılarda bulundu.
"Hekimlik hayatımda ancak 3-4 hastaya verdim"
‘Sarı serum' taleplerine ilişkin konuşan Acil Tıp Uzmanı Prof. Dr. Asım Kalkan, "Bu talepler genellikle bahar ve kış aylarında üst solunum yolu enfeksiyonları yani gribal enfeksiyonlar artmaya başladığı zaman ortaya çıkıyor. Sarı serumu bizden isterler fakat genelde yapmayız. Kronik alkoliklerde bilinç bulanıklığı geliştiğinde korsakoff psikozu dediğimiz bir durum var sadece orada vitamin eksikliğini tamamlamak için verdiğimiz bir olay. Hekimlik hayatımda toplamda verdiğim 3-4 hasta vardır, tehlikelisi evde yapılıyor olması. Anafilaksi dediğimiz şey ne; önce kızarır, kaşınır, kabarırsınız sonra solunumumuz etkilenmeye başlar, solunum yolunuz tamamen tıkanır, sonra da kalbiniz durur. Bu bahsettiğim olaylar bir dakika içinde bile gelişebilir, 10 dakika, 1 saatte de gelişebilir. Basit ilaçlar gibi görünüyor çok etkili, çok kısa zamanda da anafilaksiyi tedavi edebiliyoruz. Ölen hastalarımız genellikle evde bu işlemi yaptırmış insanlar oluyor ve hastaneye yetişene kadar beyni, kalbi oksijensiz kalıyor" diye konuştu.
"Tavsiye eden youtuber, fenomenler görüyorum, inanılmaz yanlış"
Sağlık uygulamalarının uygun tıbbi şartlarda ve sağlık personelleri tarafından yapılmasının hayati önem taşıdığını söyleyen Prof. Dr. Kalkan, şöyle konuştu:
"Sarı serumu tavsiye eden arada blogger, youtuber, fenomenleri görüyorum, inanılmaz yanlış bir iş yapıyorlar. Hiçbir serum evde yapılmaz, hiçbir ilaç eğer damardan verecekseniz hastane ortamı dışında yapılmaz. En küçük ilacın bile ufak bir alerjisinde neler olacağını tahmin bile edemezsiniz. Evde serum takmaya başladılar, insanlar böyle bir hizmet alıyor. Damardan bir şey verdiğiniz zaman anında etkisi başlar, ağızdan aldığımız zaman yarım saatte başlar, yarım saat beklememek için hayatınızdan olmayın derim. Evde asla ve asla damar yolundan herhangi bir şey yaptırmayın. Eğer evden geliyorsa bize yetişme ihtimali az, anafilaksi dediğimiz şey çok hızlı gelişiyor, çok hızlı öldürebiliyor. Her ne kadar engel olmaya çalışsak da bir şekilde bu serumu taktıranlar olabiliyor. Anafilaksi durumu zaten yoğun bakımda takip ediliyor, ilk müdahalesini biz acilciler yapıyoruz."
"Ağızdan tabletlerle tedavi olabileceğimizi bilmemiz gerekiyor"
Acil Tıp Uzmanı Doç. Dr. Serkan Doğan ise, "Son zamanlarda çok üzücü haberler aldık, Allah rahmet eylesin diyorum. Sarı, atom ya da vitamin serumu gibi bir süreç var ama bu uzun yıllardır vardı. Son mevsimsel grip döneminde bu süreç öne çıktı. İçerisinde B, C vitamini var, bazen ağrı kesiciler konabiliyor, kortizon dediğimiz ilaçlar konuyor. Belki antibiyotik eklenebiliyor, böyle oluşturulmuş bir kompleks tedavi şekli oluyor. Mevsimsel grip dönemi yaşadığımız bu dönemde vatandaşlarımızın çoğu üşümesi, titremesi, halsizliği, vücut kırıklığı oluyor, boğaz ağrısı gibi şikayetlerle geliyorlar. Üst solunum yolu enfeksiyonu ve nezle gibi durumlarda basit ağızdan tabletlerle de tedavi olabileceğimizi bazı gerçekten temel dikkatlerle; el yıkama alışkanlığı, hijyen, bulunduğunuz ortamı havalandırma gibi durumlarla, mevsimin getirdiği doğal sebze, meyve ile beslendiğimizde, hafif bir egzersiz yaptığımızda çok rahat ve hızlı bunun üstesinden gelebileceğimizi bilmemiz gerekiyor" dedi.
"Çocuklarımız daha hassas, lütfen böyle bir şeye girişmeyelim"
‘Sarı serum' talebiyle başvuran hastalara ilişkin konuşan Doç. Dr. Doğan, "Kliniğimize de bu tarz tekliflerle hastalarımız çok geliyor, özellikle yeşil alana. Hekimler olarak damardan tedavi yapmıyor muyuz, yapıyoruz ama özellikli hastalarımız için yapıyoruz. Serum tedavisi niye yapılıyor; bir kişi ağızdan beslenemiyorsa, kronik hastalıkları, bazı biyokimyasal testlerinde bozukluklar varsa bu kişilere serum tedavisi yapıyoruz. Vatandaşlarımızdan rica ediyorum; sağdan soldan akrabadan, arkadaştan ya da internetten, sosyal medyadan duydukları herhangi bir tedaviyi lütfen talep etmesinler, hekimlerine güvensinler. Aldıkları tedavileri sağda solda değil, tam teşekküllü hem tıbbi hem de personel donanımı anlamında yetkin, yeterli olunan yerlerde bu tedavileri uygulasınlar. Hekim order'ı ve reçetesiyle olsun. Biz sağlık profesyonelleri üzülerek bakıyoruz, üzülerek izliyoruz. Çocuk hastalıkları dediğimiz zaman biraz daha farklı bir pozisyonda bakmak gerek çünkü çocuklarımız daha hassas. Çocuklarda çok daha ciddi durumlara ve reaksiyonlara sebebiyet verebileceğini düşünüyorum. Lütfen çocuklarımızda böyle bir şeye girişmeyelim. Aman diyorum, bu konuda çocuklarımızı sakınalım" diye konuştu.
