"Yapay zeka ile duygu paylaşamazsınız"
Klinik Psikolog Dr. Kahraman Güler yapay zekanın insan psikolojisindeki yerini değerlendirdi.
Yapay zeka ile insani duyguların paylaşılamayacağını belirten Güler, "Bugün makine düşünüyor ama makine kendisine verdiğiniz malzeme kadar düşünüyor. Duygunun makineden alınabilmesiyle iş nereye gider, bu çok belirsiz" şeklinde konuştu.
Mudanya Üniversitesi Psikoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Klinik Psikolog Dr. Kahraman Güler yapay zekanın insan psikolojisi üzerindeki etkisini ele aldı. Günümüzde kullanımı giderek yaygınlaşan yapay zekaların insani duyguları kavrayamadığını ve insana iyi gelecek en iyi şeyin yine insan olduğunu ifade eden Dr. Kahraman Güler, "Dünya değişiyor, şartlar değişiyor, iletim iletişim araçları değişiyor, iletişim kurma biçimimiz değişiyor ama ihtiyaçlarımız ve duygularımız aynı kalmaya devam ediyor. Dünyada olanlar duygularımızın şiddetlerinde farklılıklar oluşturabiliyor. Yani yapay zekâdaki değişim ve dönüşüm ve gördüklerimiz karşısında bazen böyle hayrete düşüyoruz. Sorduğun sorularla ilgili sana vermiş olduğu cevaplar çok ilginç şekilde sen de farklı bir duygu. Şimdi psikoloji alanında da gelişmeler ve değişimler oluyor. Özellikle tanılama, değerlendirme süreçlerinde yapay zekadan, değişen ve gelişen teknolojiden olabilir. Ancak insan tanıklığa muhtaç bir canlı olduğu için ve ilişki odaklı bir canlı olduğu için makinelerle, teknolojide kurduğu bağın belli bir yere kadar onun gelişimine destek olabileceğini düşünüyorum. Bu yüzden şefkat, empati, paylaşım gibi ilişkilerde aldığımız o sıcak şey oralarda bulunmayacak. Tabii ki psikoterapi alanı, psikoloji alanı bu konulardan nasibini alacaktır ama bunu arkamıza bir rüzgar gibi alıp aslında daha geliştirici şeyler yapmak lazım. Tanılama ve değerlendirme sürecinde işimizi kolaylaştırabilir ama psikoterapi ve iyileşme bir süreç olduğu için süreçte de bir tanıklığa ve desteklenmeye ihtiyaç duyulduğu için burada belki yardımcı bir faktör olarak değerlendirilebilir. Açıkçası bir insanın Google ve benzeri araştırma platformlarında kendileriyle ilgili bilgi toplamaya çalışmalara da sahip olduğu özelliklerle ilgili sorgulamalar yapmaları çoğu zaman onları yanlış bir yere götürüyor. Hele ki makinenin altyapısı, teknolojinin altyapısı bazen çok kısıtlı da olabiliyor. Yani orada vermek istediğiniz malzeme yetmiyor. Örnek veriyorum değerlendirmeler yaparken kişinin beden diline bakıyoruz, duruşuna bakıyoruz, bedeninde farklı bir şey var mı ona bakıyoruz. Ama makinede sadece sizin beyanlarınızla bir bilgi oluyor. Sizin sorduklarınız çok eksik kalıyor. Çok eksik kaldığı için de oradan gelen bilgiyi kendimize dair bir karar gibi görmek ya da bir kesin değerlendirme gibi görmemek gerekiyor. Oradan aldığımız ünitenin çok ciddi bir düşük geçerliliği var ona dikkat etmek lazım" şeklinde konuştu.
"Makine ancak bir köprü görevi görür"
Yapay zekanın insani duygular karşısında insanı anlayamayacağını kaydeden Dr. Güler, "Yıllar önce makine düşünebilir mi gibi sorular vardı. Bugün makine düşünüyor ama makine kendisine verdiğiniz malzeme kadar düşünüyor. Duygunun makineden alınabilmesiyle iş nereye gider, bu çok belirsiz. İnsan genelde bir insanın dünyasında ve duygusunda kendine yer bulmaya çalışıyor. O yüzden bir makinenin bize duygusal bir dönüşte bulunması bile aslında bizim iyileşmemize çok bir faydası olabileceğini düşünmüyorum. Bu yüzden yani kendi cinsimizden, kendimize benzer olanlardan bir şeyler almaya çalıştığımız için o bize daha iyi geliyor. İnsan insanın evi, insan insanın yurdu aslında insan insanın da iyileşme yeri. Bu yüzden makine ancak bir köprü görevi görür. Yani köprü bizi bir yerden diğer yere taşımamızı kolaylaştırır ama asıl ulaşmak istediğimiz sonucu değil. Şefkati makineden alamazsınız, empatiyi makineden alamazsınız. Ne kadar verebilir size? Yani siz bir insanın gözlerinin içine baktığında onun size karşı hissettiği şeyi size göndermek istediği şeyi aldığınızda değerli hissediyorsunuz. Bir insanın kimsenin ona tanıklık etmemesi, empati kurmaması, şefkat ve duygusal alışverişte bulunmaması, onun yok olmasına neden olur. Bütün psikolojik rahatsızlıkların arka planda aslında tanıksızlık ve anlayışsızlık yatıyor. Bu yüzden makine bizi ne kadar anlayabilir? Ne kadar bunu konumlandırabilir? Bu yüzden insanla bu işi çok daha iyi bir yere götürebiliriz" dedi.
