Manas üniversitesindeki görevim kesinleştiğinde haritada Orta Asya coğrafyasına şöyle bir göz atmıştım ve “ Ali Bahadır bu görev senin Türk coğrafyasını gezip görmen için tam bir fırsat, bunu iyi değerlendirmelisin.” demiştim. Hatta ilk olarak Doğu Türkistan’a, gidersin Turfan-Urumçi bölgesini görmeyi, ardından Kazakistan’a geçip Alma ata ve Ahmet Yesevi hazretlerinin dergahının bulunduğu Türkistan’ı(Yesi) ziyaret etmeyi ve fırsatını bulursam Özbekistan’a gidip her köşesinde Türk İslam mührünü taşıyan Taşkent, Semerkant, Buhara ve Hive gibi şehirleri görmeyi planlamıştım. Tabi bu arada fırsat bulursam Türkmenistan’a, özellikle başkenti Aşkabat’a şöyle bir uğramayı düşünmüştüm. Ama hesabım tutmadı. Gerek bu coğrafyanın haritada görülen kadar küçük olmaması, gerekse bu bölgedeki ulaşım imkânlarının ülkemizle kıyaslandığında çok kısıtlı olması elimizi kolumuzu bağladı. Bişkek’e geleli yirmi bir ay gibi bir süre geçmesine rağmen ancak şimdiye kadar Kırgızistan içersinde Atabeyt, Isık Ata, Alarça, Kegete, Burhana, Saymalı taşlar tarihi ve tabii güzellikleri olan yerler ve Karabalta ve Tokmak gibi Bişkek yakınlarındaki yakın bölgelere ile Isık Göl’e, Kırgızistan dışında Kazakistan’ın Taraz, Çimkent ve Türkistan şehirlerine gidebildim. Gerçi geçtiğimiz yıllarda Taşkent, Buhara, Semerkant ve Alma Ata’yı görmüştüm ama gene de hedefimin ve hayallerimin çok gerisinde kaldım. Müsaade ederseniz bu yazımda Kırgızistan’da ziyaret ettiğim yerler hakkında kıs bilgiler vermek istiyorum.

Bişkek’e geldiğimde ilk ziyaret ettiğim yerlerden biri Atabeyt idi. Burası Stalin tarafından Tuğla ocaklarında diri, diri yakılan ve daha sonra itibarları iade edilen içlerinde ünlü Kırgız yazarı Cengiz Aymatov’un babasının da bulunduğu Kırgız aydınlarının anıt mezarlarının bulunduğu yerdi. Cengiz Aymatov’un anıt mezarıda burada bulunmaktadır.

Isık ata denen bölge içinde sıcak suların da bulunduğu ve zamanında polit büro mensupları için dinlenme tesislerinin bulunduğu bölge. Halkın piknik alanı olanı olarak kullandığı bir bölgedir.

Alarça, Ala Too(Aladağ) denen ve Tanrı Dağlarının devamı olan bir dağ silsilesinin arasında yüksek bir vadi. Halkın daha çok gezi ve piknik alanı olarak kullandığı milli park ilan edilmiş bir bölge. Bizim de arkadaşlarla en çok gittiğimiz yerdir.

Kegete, Alarça kadar yüksekte olmasa da dağlar arasında bulunan ve bir yürüyüş ve piknik alanı. İçinde bulunan çağlayanı, şırıl şırıl akan soğuk sularıyla, at koçturan Kırgız Balalarıyla tam bir stres atma yeri. Saymalı Taşlar

Burana, Kırgız Türkçesinde minare manasına gelmektedir. Eski adı Balasagun. Karahanlıların eski merkezlerinden biri. Yusuf Has Hacib’in ünlü eseri Kutadgu Bilig’i yazdığı yer. İçinde Bulunan gözetleme kulesi tarzındaki minaresi ile ünlü tarihi kalıntıların bulunduğu yerdir.

Saymalı Taşlar, Ön Türk tarihinin izlerini taşıdığı üzerinde hayvan motifleri bulunan taşların bulunduğu bölge. Bişkek’e gelenlerin muhakkak götürüldüğü bir yer.

Tokmak ve Karabalta Bişkek’e en yakın iki Kırgız şehri. Bunlardan Karabalta neredeyse Bişkek’le bitişik gibi bir şehirdir.

Talas, Kırgızistan’ın en önemli yedi oblastından (bölge) biri. Meşhur Manas destanına isim babası olan Manas Atanın mezar ve heykelinin bulunduğu ve aynı zamanda İslam ordularıyla Çinlilerin Talas meydan savaşını yaptıkları bölgedir,

Kırgızistan’da Bişkek dışında gelenlerin en çok götürülüp gezdirildiği bölgedir. Ben bile biri eşimle, diğer üçü de ziyarete gelen heyetlerle birlikte olmak üzere dört defa ziyaret ettim. Eşimle gittiğimizde yanımızda üç aile daha vardı ve göl etrafını ve etrafında bulunan kayda değer yayla ve parkların çoğunu ziyaret ettik. Tam bir tabiat harikası olan bu muhteşem bölgeyi ve bu bölgeye ismini ve güzelliğini veren Isık Göl’ü izninizle biraz daha yakından tanıtmak istiyorum.

Issık Göl veya Isık Göl, (Kırgız Türkçesi: Ысык-Көл, okunuşu: Isık-Köl). Kırgızistan'ın kuzey doğusunda, Kazakistan sınırına yakın bir bölgede, kuzeyinde Küngöy Ala dağları ve güneyinde Teskey Ala dağları arasındaki tektonik çukurda yerleşmiş, ortalama deniz seviyesinden 1606 m. yükseklikte konumlanır.

Güney Amerika'daki Titicaca gölünden sonra dünyanın ikinci en büyük dağ gölüdür. Dünyanın en büyük krater gölü, Issık Gölü'dür.

Karla kaplı dağlarla çevrelenmiş olmasına rağmen, gölün suları hiçbir zaman donmaz; bundan dolayı gölün adı "ısı veya sıcak, ılık göl" anlamına gelen Kırgız Türkçesi'nde "Isık Köl"dür. Kırgız Türkleri bu göl için "Kırgızistan'ın bermeti (incisi)" diye adlandırmışlardır. Göl'ün uzunluğu batı-doğu yönünde 182 km, kuzey-güney genişliği 60 km'dir. Kıyılarının toplam uzunluğu 988 km olup 6.236 km²'lik bir alanı kaplar. Gölün ortalama derinliği 278 m., en derin yeri 668 m.'dir. Yaklaşık 118 akarsu ve dereler, gölü besler. En büyükleri Cırgalan ve Tüp'tür. Soğuk ve sıcak kaynak suları ve kar suları da gölü besleyen diğer kaynaklardır. Gölün suyu biraz tuzludur, ve su düzeyi her yıl yaklaşık 5 cm düşmektedir. Eski eserlerde Isık Gölü'nün isimleri Türk Gölü, Idık(Iyık-mukaddes) Göl olarak geçer. Güneyinde Boz-Bezik dağı (45.3 km) ve Urakır dağı (46.4 km) bulunur.

Kaşgarlı Mahmut'un Türk Dili'nin en eski sözlüklerinden Divân-ı Lügati't-Türk'te; “İsîğ köl: Barsgan'da bir göl. Uzunluğu 30 fersah, eni 10 fersahtır” şeklinde tanımlanmıştır.

Sözün özü hayalimdeki cennette ancak bu kadar gezebildim. İnşallah ömrümüzün kalan bölümünde bu sonsuz deryada birkaç ada daha görebilirim. Bu duygu ve düşüncelerle Atamekan’a selam ve sevgiler.