Son günlerde önceki yıllarda neler yazmışım acaba diyerek arşivimi karıştırdıkça ilginç yazılar ile karşılaşıyorum. Tam sekiz yıl önce 01 Haziran 2016 tarihinde Bursa Şehir gazetesinde yazdığım “Dindar görünenler; Sosyal Demokratlardan çok daha dünyevî” başlıklı köşe yazım bugünkü seçim sonuçlarının habercisi gibi olmuş. Yazdığım köşe yazısını aynen aşağıya tekrar alıyorum.

Evet; sadece Ülkemizde değil diğer Müslüman ülkelerde de dindar ve muhafazakâr geçinenler, seküler düşünce sahiplerinden, sosyal demokrat düşünceli kişilerden daha çok dünyeviler. Para, mal, şöhret ve makam hırsı hemen hemen hepsinde zirve yapmış durumda. Hele Türkiye’de dindarlar iktidar trenine atladıktan sonrası bu durum daha çok göreceli olarak karşımızda duruyor.

Sokaklar, sosyal ve eğlence mekânları, modaevleri, Alışveriş Merkezleri Süslümanlardan geçilmiyor. Kendini dindar diye tanımlayanların hemen hemen neredeyse tamamı; para ve dünya işleri ilişkilerinden sınıfta kalmış görünüyorlar.

Güç sahibi olmanın hazzı karşısında, kendinden geçmiş gözleri hiçbir şeyi görmeyen bu kesimde; örtünme ve başörtüsüne yüklenen anlam da gösterişçi bir biçime dönüşmüştür. Edepli olmak, mütevazı olmak, yardımsever olmak, hoşgörülü olmak vb. değerler gittikçe unutulmaya yüz tutmuş görünüyor.

Artık; örtünerek “görünmeme” olgusuna karşılık, “görünürlükleri” ni artırmış, etrafın ilgisini mini etekli kızlardan daha fazla çeker olmuşlardır. Sergiledikleri kamusal görünürlük, geleneksel dini örtünme biçimlerinden de farklılaştığı için, kendince sosyal hayata çıkışlarını kolaylaştırmanın yolu olmuştur.

İslâm ile kapitalizmin zıtlığını görmezden gelerek, İslami Kapitalist bir hayat tarzını özümsemiş, Kapitalizmin tüketim kültürünü benimseyerek, dinin; kanaat ve paylaşmak gibi erdemleri telkin eden yönünü göz ardı etmektedirler.

Artık; nefsi terbiye etmenin, takvanın, çalışmanın, rızkı Allah’tan beklemenin, paylaşmanın, samimiyetin yerini; gösteriş, marka yarışı, konfor, lüks harcamalar almış ve İslâmî kesim dünya malıyla imtihanını büyük ölçüde kaybetmiş bir haldedir.

Yıllarca; anneler günü, babalar günü, sevgililer günü gibi moda günlerini, tüketimin temalı bu günleri, kapitalizmin hayatımıza yerleşmesi olarak gören dindarlar; şimdi, kapitalizmin esiri olmuş bir kısım Neo Müslüm’ler, “hediyeleşmek sünnettir” diyerek kendi durumuna uygun fetvalar da üretmektedirler.

Tüketim odaklı olarak; boş zaman faaliyetleri (gezi, eğlenme, alışveriş merkezine gitme) statü sahibi olmakla ilişkilendirilip, artık zorunlu hale gelmiştir. Tüketimi; sosyal çevre üzerinden meşrulaştıracak açıklama biçimleri geliştirmekte buna inanmaktadırlar.

Bu Neo Müslüm’ler; tüketim kültürü sürecinin imkânları ile nefsi arasında kalmakta, örneğin; dini açıdan banka kredisi konusunda tereddütleri olmakla birlikte, alışveriş tutkusundan da asla vazgeçmemektedirler.

Müslümanların, hem zengin hem de Müslüman olabileceği, beş yıldızlı otellerde iftar yapmanın, düğün yapmanın, kilolarca pahalı takılar takmanın modern dünya ile baş etmeye yönelik argümanlardan birisi olarak sunulmaktadır. Onlara göre, zenginler olmazsa zekâtı kim verecektir.

Bu yeni model Müslümanlar;  “yoksulları, ihtiyaç sahiplerini de düşünüyorum, el açanı geri çevirmiyorum, yanımda sadaka için bir miktar para bulunduruyorum, az kullanılmış kıyafet ve eşyalarımı çevremdekilere veriyorum” diyerek bu yeni hayatında kendisini rahatlatacak terapi sözcükleri de buluyorlar.

Sol gelenekten gelen, sosyal demokrat düşünceli insanların hayatında baktığınızda bu çelişkileri bulamazsınız. Onlar genellikle inandıkları gibi yaşamaktalar.

Acaba insanlık için “İslami Sosyal Demokrat Düzen” modeli mi daha huzurlu olabilir düşünüyorum.

06 Nisan 2024 Cumartesi

Ali Seydi ÇAKIREL