Beni küçük yaştan itibaren sinemaya götürerek içimde film tutkusu oluşmasını sağlayan anneciğim Müzeyyen’ime selam ederek başlayayım yazıma.

Film izlemek annem için saygı ve özen gerektirdiğinden; ayakkabımı boyar cilalar; yeni yıkanmış ütülenmiş giysilerimle beni temiz pak giydirir; çok sevdiğim papyonlarımdan birini takmama izin verirdi.

Kendisi de döpiyes eteğini giyer, şapkasını takar, eline deri çantasını alırdı. Kışın manto ve paltolarımızı giyerdik.

Anne oğul Alacahırka’daki dolmuş durağında; içi ferah, direksiyonun yanında kollu vitesi olan; yaylanarak giden Amerikan arabalarından birinin ön koltuğuna oturur Dilek Sineması’nda film izlemek için Heykel’e çıkardık.

Burada bir parantez açayım: Dilek Sineması yıkılınca kahrolmuş, gözyaşı dökmüştüm; çocukluk hatıralarım yağmalanmıştı. Aynı şey sinemanın karşısındaki Sirkeci Şaban için de geçerliydi. Film öncesi orada ayranla yediğim salamlı, sucuklu, kaşarlı tostların lezzeti hala damağımdadır.

***************************************

Kaldığım yere döneyim…

Heykel’de; önce, Yeni Fikir Gazetesinin önerisiyle Bursa valiliği tarafından heykeltıraş Nijat Sirel'e yaptırılan; Bursa Hükûmet Meydanı'nda açılışı 29 Ekim 1931 günü gerçekleşen; mermer kaide ve bronz atlı Atatürk heykelinden oluşan Atatürk Anıtı önünde saygı duruşunda bulunurduk annemle.

O saygı duruşunda hep şunu hayal ederdim:

Asker giysileri içinde, omuzunda pelerini, başı Doğuya çevrilmiş, sağ eli yere paralel göğüs hizasında Batıyı işaret eden; heybetli, muzaffer başkomutan Atatürk, şimdi atıyla ileri atılacak; dolu dizgin, dört nala üstümüzden uçup gidecek.

NİJAT SİREL

Annem öğretmişti…

Anıt 1930 yılı Şubat ayında heykeltıraş Nijat Sirel'e sipariş edilmiş ve İstanbul Şişli'de bir özel atölyede sanatçı tarafından heykeltıraş Mehmet Mahir Tomruk'un yardımıyla yapılmış.

Önceleri "Gazi heykeli" denen anıt Gazi Mustafa Kemal Paşa'ya "Atatürk" soyadının verilmesinden sonra "Atatürk heykeli" adını almış ve bu bölgeye de Heykel denmeye başlanmış.

**************************

Annem kaidenin kuzey cephesindeki; "Bu Aziz Heykelin Önünde Duran Türk, Hürmetle Eğil. O; Milletini Kurtaran, Cumhuriyeti Kuran, Aleme Yeni Bir Tarih Yaratan Gazi MUSTAFA KEMAL" yazısını sesine sinen gururlu heyecanla okur ve ikimizde hürmetle eğilirdik.

Mermer kaidenin doğu cephesinde 29B.Teşrin 1339 1923 Cumhuriyetin Kuruluşu; batı cephesinde ise 11 Eylül 1330 1922 Bursa'nın Kurtuluşu yazmaktadır.

Heykelin kaidesinin üst tarafında çepeçevre defne dalı motifi vardır.

Şunu da anmazsam olmaz: Atatürk anıtı önündeki seyyar fotoğrafçılara bir hatıra fotoğrafı çektirmek ne güzel bir Bursa adetiydi. Benim en sevdiğim çocukluk fotoğraflarımdan biri annemle orada çektirdiğim fotoğraftı.

HEYKELLERİN ANLAMI

Bakmayın siz, emperyalizmin maşası nankörlerin, yurdun dört bir yanındaki Atatürk heykellerini puta benzetmelerine.

O heykeller; sanatın, insanın güzellik yaratma gücünün ve tarihin en ilerici adımlarından birini atıp laik cumhuriyet devrimini gerçekleştiren; emperyalizmi yenerek mazlum milletlere ilham veren; dünyanın en büyük devrimcilerinden Atatürk’e, halkımızın vefasının, sadakatinin, vatanseverliğinin, tarih bilincinin ifadeleridirler.

*********************

Atatürk; mermer kaidelerden daha köklü ve güçlü biçimde halkın kalbinde yaşıyor.

Vatansever milletimiz var oldukça da öyle olacak.

NOT: Yazımda kullandığım tarihi fotoğraflar Eski Bursalılar Burada sayfasının kurucusu İnşaat Yüksek Mühendisi Kemal Müezzinoğlu arşivinden. Kendisine çok teşekkür ederim.