Dört farklı medeniyete başkentlik yapmakla kalmayıp, insanlık tarihinde önemli gelişimlerine öncülük etmiş altın şehir olarak da anılmış İznik, dünya dinler tarihine de damga vurmuş ender yerlerden biridir.
Verimli toprakları, gölü, coğrafi konumu ve ve gezerken dört farklı imparatorluğun izlerine rastlamanın mümkün olduğu İznik aynı zamanda antik bir kenttir.
Şansızlığı ise yıllarca yerel yönetimlerle iktidarın “zıt” partilerden olduğu siyasi çekişmelerin arasında sıkışıp kalan İznik’in dünyadaki önemini hiç bugünkü kadar öne çıkmamış hatta silinmeye çalışılmıştı.
Bu kutsal ilçe ne yazık ki, tarih kaçakçılarının yıllarca yağmasına uğramıştır.
Ne zamanki, Büyükşehir Yaşası yürürlüğe girdi İznik’in tarihi yıllar sonra yeniden gün yüzüne çıkmaya başladı.
Dönemin Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe’nin kent merkezinde tarihi eserlerin ayağa kaldırılma çabalarını İznik’de de sürdürmüştü.
Yıllar yılı kaderine terk edilen ilçenin kuruluşundan bu yana tarihine tanıklık etmiş ilçeyi çevreleyen 5 kilometrelik surların restorasyonuyla başlayan İznik’in yeniden ayağa kalkış süreci başlamıştır.
Tam bu sırada 2014 yılında İznik Gölü kıyısında suların çekilmesiyle keşfedilen bir bazilikanın gün yüzüne çıkarılmasıyla başlayan kazılarda burasının 325 yılında Hristiyanların kutsal kitabı İncil’in bugünkü son halinin oluşturulduğu 1. Konsilin toplandığı Senato Sarayı olduğu belirlenmiştir.
Ayrıca yine büyükşehir bütçesiyle 3 kilometrelik sahil yolu çevre düzenlemesi ilçeye çekim gücünü artırmıştır.
Yine son yıllardaki kazılardan çıkarılan tarihi eserlerin sergilendiği İznik Arkoloji Müzesi’nin açılması önemliydi.
Turizm ve Kültür Bakanlığı’nın da 30 yılı aşkın süredir Roma Tiyatrosu kazı çalışmaları hız kazanıp kısmen de olsa ziyarete açılması İznik için çok önemli gelişmeler olmuştur.
Şahsi fikrim olarak İznik adına üzüldüğüm gelişme Ayasofya’nın tekrar camiye dönüştürülmesidir.
Keşke aslına uygun kilise kalıp İznik’e gelmeleri için davet çıkardığımız yabancı turistlerin tıpkı ataları gibi Ayasofya’da rahatça ibadetlerini yapmalarına olanak sunmalıydı.
Ayasofya’nın dinler tarihindeki önemi de ilginç.
Nitekim 725 yılında 7. Konsilin toplandığı yer Ayasofya Kilisesidir.
Orhangazi’nin İznik’i fethi sonrası 1331’de cami olarak ibadete dönüştürülen Ayasafya sonraki yıllarda müze günümüzde camiye dönüştürülmüştü.
Namaz vakitleri dışında ziyarete açık olan Ayasofya Camii yerli yabancı turistlerce en çok ilgi gören yerlerden biri.
Hele ki Katoliklerin ruhani lideri yeni Papa 14. Leo, İznik’e geleceğini açıklaması üzerine ilçeye Avrupalı turistler gelmeye başlamış.
Demek ki, elimizdeki değeri geçmiş tarihiyle pazarlayıp reklamını iyi yaptığımızda hele ki, bu İznik ise daha ne isteyebiliriz.
Yurt dışına gittiğimizde tanık oluyoruz.
Tarihi yerler olarak gezdirdikleri tarihi yapıların çok daha fazlası Bursamızda İznik’de var.
Cumartesi akşamı büyükşehir belediyesinin katkılarıyla ünlü piyanist ve besteci Fazıl Say özel olarak hazırladığı İznik türküsünün dünya prömiyeri yapıldı.
Yabancı diplomat konukların yanı sıra müthiş bir vatandaş ilgi vardı.
Görüştüğüm ilçe halkı, İznik’te bu güne kadar böyle bir kalabalık ilgi görmediklerini belirttiler.
İşte bu yüzdendir ki, İznik’in aynı zamanda dinler arası stratejik öneminin yanı sıra sürdürülen kazılar ile bölgenin tarihsel konuma inanç turizmi adına dünyanın yedi harikasından biri kabul edilen İzmir Efes Artemis Tapınağı’ndan çok daha fazlasına sahiptir.
O halde yılların hayali İznik’i açık hava hava müzesi yapılabilmesi için hükümetin destek vermesi şart.