Malum çok sıcak bir temmuz ayı içinde serinlemek isterken, bu kez siyaset ateşi ortaya çıkıverdi….Çok ilginç ve filmlere konu olacak kadar enteresan sahneler yaratan bir silah bırakma töreni izledik. Aklı başında herkes bu sahneleri gördükten sonra hem yaz mevsiminin, hem de ekonominin kavurucu sıcağı içindeyken, bu olay ile bir an için de olsa soğuk bir duşun keyfini yaşadı. Ekranda görünen ve ülkemizin en yetkili ağzından çıkan sözler de bu serinliğe eşlik eder cinstendi. Artık terör bitecek, buraya harcanan paralar ülkemiz ve milletimizi rahatlatacak gibi bir olgu ile kendimizi tazelemeye başlamıştık ki, elime birkaç hafta önce çıkan bir gazete makalesi geçti. Her daim ve genel olarak yorumlarını değer verdiğim tarihçi İlber Ortaylı güzel bir konu yakalamış.İki önemli kişiden söz ediyor. İkisi de ülkelerinin Türkiye büyükelçisi. ABD adına yurdumuz için görevlendirilen şahıs, Lübnan asıllı milyarder ve ABD vatandaşı Tom Barrack…Açıklamasında ABD ve Türkiye liderlerinin, ikisinin de birbirini çok sevdiğinden dem vurmuş Bunun diplomasideki anlamı , kavga etmeme veya kızgınlığı gizleme demekmiş!

İlk ismi ile Amerikalılığı, soy ismi ile de Araplığı temsil ediyor bu ilginç diplomat. Barrack iki liderin arasındaki ilişkiyi anlatırken bir de ekleme yapmış ve baklayı ağzından çıkarıvermiş. “Osmanlı’da bir millet sistemi vardı, yeniden neden olmasın?” demiş. Ortaylı da buna dair görüşünü belirterek “Kuşkusuz ki millet sistemi zamanına uygundur. Bir Roma –İslam mirasının Osmanlılar tarafından geliştirilmiş halidir.” Açıklamasına ihtiyaç duymuş.

Diğerine gelince…Bir kadın diplomat. İsabelle Dumont. Kısa süre önce 14 Temmuz’da İstanbul’da Fransız milli bayramı kutlaması yapılmış elçilikte… Dumond da Barrack’ta bölgeyi çok iyi bilen iki büyükelçi…Gelelim asıl meseleye…Bayan Dumont aynı zamanda müzisyenmiş ve özellikle Türkçe konusunda küçüklüğünden beri ilgiliymiş. Çünkü babası ünlü Turkolog Paul Dumont imiş.Fransız Milli Bayramı kutlamaları sıraısnda Bayan Dumond bir de konuşma yapmış ve; “1789 Fransız İhtilali’nin dayandığı ilkeler ile Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş ilkeleri, 1920 Büyük Millet Meclisi’nden beri aynı ifade tarzında şekillenmiştir.’İkimizi yakınlaştıran şey budur.” demiş. Ortaylı hoca bu sözlerin üzerine de yorumunu yapmış. Fransız elçinin, ismini çok bağırmadan ama doğrudan doğruya tekrarladığı şeyin adını ben söyleyeyim; !LAİSİZM! Ortaylı ardından şu cümleleri de kurmuş;

“Büyükelçi Türkiye tarihine ne kadar nüfuzlu olduğunu gösterdi. Fransızcanın yanında Türkçe sunumunu yaparken 1789’un eşitlik, kardeşlik hürriyet ilkelerini 1920’nin şiarına eş tuttu.Şiar kavramını İttihatçılar hayatımıza getirdiler. Fransa ve Türkiyi tarihindeki ortak noktalardan biridir. Bu kelimeyi kullanması onun iki ülkenin tarihine olan ustalıklı bakışından ileri geliyor.”

İlber hoca Fransız diplomatın gerçekleri örnek göstererek, Türkiye’nin bundan sonra ne kadar dikkatli olması gerektiğini vurguluyor sanki bu anlatımı ile. Hem de kibarca, kimseyi kızdırmadan, suçlamadan…Ne diyelim, ülkeyi yönetenler, Atlantik ötesinin gerçek düşüncesini bizden çok daha fazla biliyorlar ve şu anda yapılmak istenenler konusunda da buna göre davranırlar diye umut etmek istiyorum. Şimdi anladık mı birkaç günden beri yaşadığımız gelişmelerin nerelere dayandığını! Dilerim, ABD elçisinin söyledikleri kendi görüşleridir ve bizi ilgilendirmez olsun. Fransız Dumond için de “gerçeği görmek o kadar da zor değilmiş” demek geldi içimden. Çünkü bir ülkenin huzur içinde yönetilmesi ve halkının mutlu olmasının yolu “laiklik” prensibinden geçiyor. Bu eksiksiz sağlandığında da, Netenyahu gibi ne acıımasız olunur, ne de Trump gibi deli taklidi yapmaya gerek kalır.