Yine ve yeniden 1 Mayıs günündeyiz. Kimi ifadelere göre “İşçi Bayramı” bazı kesimlerin ifadesi ile, emek ve dayanışma günü diye de tanımlanır. Her yıl, bu gün parlak sözler ile donatılmış konuşmalar yapılır, makaleler yazılır. Dünyaca kabul edilmiş bir gün olduğu içir evrenseldir de…Ama ülkeye ve yönetimlerine göre, bu günün anlamını ortaya koyacak uygulamalar hep değişiktir. Geçmişi de Türkiye Cumhuriyeti’nden önceye gider. Başlangıçta, o günlerin tabiri gereği “Amele Bayramı” olarak ortaya çıkmıştır. Sonra da bu günkü tanımına gelinir. Ülkeler bu anlamda, demokratik anlayışı ve emeğe saygı biçimi ile ayrışır. Ama çalışan kesim için önemli gibi görünen bu günün tarihi her yerde aynıdır. Osmanlı dönemi ve Cumhuriyet’in ilk yıllarında “Amele Bayramı” diye ifade edildiği için, günümüzdeki toplumun önemli bir bölümü, “amele” kelimesini, sadece, vasıfsız, ağır işlerde çalışanlar için kullanıldığını zanneder. Aslında bir işi yapan(amel) anlamını taşır, bu minik kelime ve bunun için de kutsaldır. Alın terini akıtanlar diye de tanımlanır emekçiler…Ama onlar için, tehlikeden uzak, hak edilen ücretin alındığı, her türlü hakkın verildiği ve de insanca yaşamaya yetecek miktarda kazanç ile çalıştırılma aşamasına sıra gelince, bu kutsallık bir anda kaybolur nedense ! O zaman emekçilerin birleşerek, sağlıklı bir ortamda çalışma ve hak edilen ücreti alma konusundaki güvencesi de sendikalaşma ile mümkündür. Ama, işveren, ya da eski deyim ile patronlar genelde, tüm bu doğal hak edişlerden mümkün olduğu kadar kısmak ister. Sendikayı da hiç sevmezler ! Bu vecibeleri yetirince uygulayan işverenler de vardır şüphesiz. Ama bu konu insafa bırakılmaz ve çalışan kesim için garantiye alınır birliktelikler ile… İşte öyle bir günü yaşıyoruz, 2025 yılında…Acaba ülkemizdeki emekçi karnesi, son yıllar için neler söylüyor bir bakalım. Buna dair bilgilere erişebildiğim kurum da İş Sağlığı ve İş Güvenliği adı ile bilinir.

Ülkemizde iş kazaları sayısı giderek artıyor

İşçi ölüm istatistikleri ile ilgili haberlerin ortak noktası, Türkiye’nin iş kazalarında en fazla insanın hayatını kaybettiği ülkeler içinde ilk sıralarda yer alması. ILO, her yıl yayınladığı "İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları" raporunda, üye ülkelerin iş kazaları ve meslek hastalıkları verilerini yayınlıyor. En son 12 Temmuz 2023 tarihinde güncellenen ILO verilerine göre Türkiye, ölümcül olmayan mesleki yaralanmalar bakımından Dünya’da 11. sırada, ölümlü iş kazası sayısı bakımından ise 15. Sırada yer alıyor.Son yıllarda öne çıkan bir de çocuk işçi ölümleri dikkati çekiyor ülkemizde…Genelde meslek okullarındaki öğrenciler haftanın önemli bir bölümünü iş yerlerinde geçiriyor ve kazalar buralarda ortaya çıkıyor.İSİG raporuna göre Türkiye'de 2024 yılında 71'i çocuk ve genç işçi olmak üzere en az bin 897 işçi hayatını kaybetti. Bu her gün en az beş işçinin iş cinayetlerinde öldüğünü ortaya koyuyor. Bir de çok dikkati çeken, , ne çalışan ne de okula gitmeyen genç nüfus sayısındaki artış; Araştırmacı İnan Muslu’nun belirlediğine göre, 15-29 yaş aralığındaki 6 milyon 675 bin genç ne okuyor, ne de çalışabiliyor. Asıl tehlike de burada zaten. Çalışanların, sendikayı bir kenara koyun, iş güvenliği bil yok denecek gibi…Sendika konusunda ise durum farklı değil. Özel sektörde sendikalaşma oldukça, işveren hemen işçi çıkarıyor ve göz dağı veriyor. Bir de kamu malı, örneğin maden ocakları gibi alanlardaki durum var. Devlet, sendikalaşma nedeni ile, bu tip iş yerlerini özel sektöre devrederek, işin içinden sıyrılıyor. İşveren de, bu duruma şiddetle karşı çıkıyor. Sonuç, her türlü sosyal haktan yoksun iş gücü devreye giriyor. Bu koşullarda, herkes çalıştığı iş yerlerinden çıkarılma riski nedeni ile hak aramaktan da vazgeçebiliyor. İşte bu ortamda 1 Mayıs bir kez daha kutlanıyor! Ne kadar kutlanabilirse tabii ki…