Taş devrinden bu güne, tarih ilmine sahip kimselerin “ Paleolitik” yani Kesme Taş” devri, Neolitik yani “Cilalı Taş devri” denen iki devire ayırırlar. Bu iki devir birbirinden çok, çok farklıdır. Kesme taş devri, insanların ilk devridir. Bu dönemin yaşayan insanları, mağaralarda otururlardı. Bu döneme ait tetkiklerde bulunan Mortiye’nin düşüncesine göre, mağaralarda yaşayan insanlar, Ren geyiği ve Mamut’lar ile aynı zamanda yaşamışlardır. Fransa’da Madlen mağarasında, 1864’de bulunan fildişi, bunu ispat ediyor. Bu fildişi parçasının üzerinde eğri dişleriyle gayet zarif bir mamut resmi bulunmaktadır. Bu devirde yaşayan insanların boyları uzundu. Fakat şimdiki insanlarca, orta boylu sayılanlardan da, pek yüksek değildiler.

Derilerinin rengi esmer, tüyleri ise, pek çoktu. Tama men çıplak gezerlerdi. İklimin latif olmasından dolayı soğuktan müteessir olmazlardı. Vücutlarının tüyle kaplı olması, onları soğuktan muhafaza ederdi. Vakıa bu dönem de yaşayanların deri elbise giymeleri mümkündü. Fakat ellerindeki aletler hayvanların derilerini soyacak derecede mükemmel değildi. Oturma yerler ini daha çok nehir ve su kenarlarını tercih ederlerdi. Ayrıca yaylalar da oturmaya alışkındılar fakat çok yükseklere oturmağa çıkmazlardı. Daha sonraları tekamül etmeleri, kendilerine elbise yapmaya başladıkları görülürdü.

Kesme taş devrinde yaşayan insanlar, genellikle avcılıkla meşgul olurlardı. Bu avcılıkları kendilerini hayvanlardan korumak değil, gıdalarını temin edip karınlarını doyurmak içindi. En çok avladıkları Ren geyiği ile beygirler(atlar)idi. Bu hayvanlar kesme taş döneminde, ehil hayvanlar arasına girmemişti. O dönem yaşayanları, bu tür hayvanları kendileri için ehlileştirmeyi daha bilmiyorlardı. Yine de, bu dönem insanlarında, düşünce ve din hassasiyeti de mevcut değildi. Ne var ki; süslenme zevki çok gelişmişti. Yüzlerini boyarlar, boyunlarını kabuklardan, hayvan dişlerinden yapılmış ziynetler takarlardı. Dini hassasiyetleri bulunmadığın dan ölülerine de hürmet etmiyorlardı. Şimdiye kadar yapılan kazılar da, bunlara dair hiçbir emare bulunmamıştır. Keşfe olunan diğer eserler ise, bu insanların sanatkar kimseler olduklarını göstermektedir.(31) Örnek bir resim altı yazısı 'Göl Üzerinde Mesken'.   Taş devrinin medeni insanları, Cilalı Taş Devrinde Ya şayanlardır. Bu devire ait eserlere daha çok göller iç inde rastlanılmaktadır. Cilalı taş devrine ait eserler, göller üstündeki yerleşim alanları ve evlerde hatta k azıklı binaların göller üzerine yapılmışlarında, cilalı taştan aletler, toprak kap, gibi köpek kemikleri, istiridye, midye, midye kabukları, Karaca, Yabandomuzunun kemikleri, kılçıkları buralarda yaşayan insanların yemek artıkları vesairedir… Devam edecek.