Bu gün demokratik ülkelerde ve demokratik olmamakla birlikte seçimlere yer veren tüm siyasi sistemlerde birbirinden farklı çok sayıda seçim sistemi uygulanmaktadır.  Yani seçim ‘her şey’ olmamakla birlikte bir siyasi sistemin seçimler yapılmadan demokratik olduğu savlanamaz ve bu ilk koşuldur.  Aynı şekilde, genel oya dayanmayan seçimlerin olduğu temsili rejimler de demokratik olarak tanımlanamaz.  Bir ülkenin siyasi sisteminin demokratik olup olmadığının ön koşulu sandıktır yani.  Ancak bir siyasal sistemin, demokratik sayılabilmesi için seçimlerin yapılıyor olması da yetmez; aynı zamanda seçimlerin demokratik seçim ilkeleri doğrultusunda, adil yapılıyor olması gerekir.                        

* * *

2017 Referandumu’yla kabul edilen ve 9 Temmuz 2018 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanan Cumhurbaşkanlığı Yönetim Sistemi’nde yürütme yetkisi ve görevi, Cumhurbaşkanı tarafından, anayasaya ve yasalara uygun olarak kullanılır ve yerine getirilir.

Cumhurbaşkanlığına aday olmak için Meclis’te gurubu bulunan partilerin aday göstermesi yeterlidir. Gurubu olmayan partilerin adayları için ise seçmenden belli bir süre içinde en az 100 bin imza toplanması gerekmektedir.

Oysa Milletvekili adayı olabilmek için Meclis’te gurubu bulunsun, bulunmasın her parti adayları kendisi belirlemektedir.

Seçim sistemi ve Siyasi Partiler Yasası partilerin Milletvekili adaylarını belirlemek için ön seçim yapmayı olanaklı kılsa da hemen hiçbir parti Milletvekili adaylarının kimler olması gerektiğine yönelik üyelerine, delegelerine bir şey sormamaktadırlar.

Kimileri eğilim yoklaması adıyla üyelerine bunu sorsa da bunun çokça kez göstermelik, şeklen olduğu bilinmektedir.

Hemen bütün partilerde Milletvekili adaylarını belirleme yetkisi liderlerdedir.

Daha önceden eğilim yoklaması, kamuoyu araştırması gibi uygulamalarda bulunulsa da listelerin son şeklini partilerin genel başkanları vermektedir.

* * *

Sosyal demokrat olmakla övünen Ana Muhalefet partisi CHP’de Milletvekillerini Merkez Yoklaması adı altında belirlemekte ve listelere son şeklini genel başkan vermektedir.

Oysa siyasi partiler yasası bütün partilere ön seçim yapma yetkisi tanımaktadır.

Ama en demokrat olmakla övünen partiler bile adayların kimler olması gerektiğini tabanlarına sormamaktadırlar.

Sonra da demokrasiden söz edebilmekteler ve halkın seçtiği Cumhurbaşkanını ‘Diktatör’ olmakla suçlamaktadırlar!

* * *

Konunun bir diğer ilginç yanı da Cumhurbaşkanı adayı olmak için mecliste gurubu bulunan partiler dışında adaylık için 100 bin imza toplanmasıdır.

Bunun mantıklı bir yanı vardır da Milletvekilliği önemsiz bir şey midir ki parti üyelerine Milletvekili adaylarının kimler olacağı, sıralaması sorulmaz?

Öyleyse parti üyesi olmanın ne anlamı vardır?

Seçimden amaç temsilde demokrasi ve siyasal istikrarın aynı anda sağlanabilmesi değil midir?

Öyle olması gerekmez mi?

Demokrasinin temel amaçlarından birisi halkın yönetime katılabilmesi için uygun ortamı hazırlamak değil midir?                                                                          

Türkiye’deki asıl eksiklik, parti içi demokrasi değil midir?

Parti yönetimleri ve milletvekili adayları, belediye başkan ve meclis üyelerinin kuşkuya yer bırakmayacak bir biçimde demokratik usullerle yapılabilmesi en doğru olanı değil midir?

Bu nedenle partiler güç ve çabalarını Cumhurbaşkanlığı Yönetim Sistemini eski parlamenter Sisteme döndürme yerine özellikle Parti içi demokrasi ve demokratik bir seçim Sistemi için yoğunlaştırmaları gerekmez mi?