Dilimize Arapçadan geçen adalet sözcüğü doğruyu ve hakkı gözetmek anlamına gelmekte, hukuk kurallarına uygun davranmak demek...

‘Eş’ sözcüğünden türetilen eşitlik ise, insanlar arasında ayrım yapmamak anlamına geliyor.

Yani bu iki sözcük farklı anlamlar içermektedir...

Demokrasi ile yönetilen hukuk devletlerinde adalet ve eşitlik, güvence altına alınan haklar arasında yer alır.

Adalet, eşitlik ilkesi temel alınarak uygulanır.

Eşitlik, adaletin ön koşullarından biridir.

Adalet ise eşitlik ilkesinin salt mahkemelerde ve diğer yargı kurumlarında uygulanması değil, yönetimlerin de uyması gereken bir kavramdır.

* * *

Bunu biraz daha açılım...

Sosyal ve ekonomik düzeyde eşitliğin olmadığı yerde adalet sağlanamaz.

Ama her eşitlik de adaleti sağlar, denemez.

Dolayısıyla bu iki kavram birbirleriyle doğrudan ilintilidir.

Demokratik rejimlerde tüm vatandaşlara temel haklar verilmiştir

Temel haklardan herkesin yararlanmasına eşitlik denir.

Herkese fırsat eşitliği verilmesi...

Bir ülkedeki tüm yurttaşların diline, dinine, inancına ve cinsiyetine bakılmaksızın adil ve tarafsız mahkemelerde yargılanması...

Hukukun üstünlüğü ilkesinin herkese eşit uygulanması esastır.

Ne ki, çoğu kez, eşitlik kavramının, adaletle karıştırıldığını görürüz.

Eşitlik, iki şeyin her yönden denk olması demektir...

Adalet ise her hak sahibine hakkını vermek ve haksızları cezalandırmak şeklinde tanımlanır.

Erkeklere kadınlara oranla daha çok fiziki güç verilmiştir yani burada bir eşitsizlik söz konusudur ama adaletsizlik yoktur.

Mutlak eşitlik, yani her şeyin her yönüyle birbirinin aynı olması zaten adalete aykırıdır.

Allah insanları yaratırken, dünyadaki görevlerine göre özellik vermiştir.

Kadını şefkatli, merhametli ve duygusal; erkeği ise sert ve kaba yaratmıştır.

Kadın ve erkek arasındaki biyolojik, sosyal ve kültürel olarak var olan farklılıkların dikkate alınması ve bu suretle de kadın ve erkeğe olan yaklaşımın farklılaştırılması gerekmektedir.

Kota uygulaması da bunun için vardır...

* * *

Eşitlik ve adalet kavramları, genellikle birlikte anıldıkları halde, anlamlarına uygun kullanılmadıkları için sıkça tartışma konusu olan iki kavramdır.

Bu kavramları genellikle birbirlerin yerine kullanırız.

Bu nedenle de, eşitlikten söz edilmesi gereken yerde adaletten, adaletten söz edilmesi gereken yerde de eşitlikten söz edildiğine çokça kez tanık oluruz.

Eşitlik kavramı, sağlanan hak ve olanaklar bakımından bir fark olmayışı anlatır.

Fakat adalet bambaşka bir şeydir; hakkın gözetilmesi ve yerine getirilmesi anlamına gelir.

Eşitlikte, herkesin aynı konumda olması amacı vardır ve "her eşitlikte adalet vardır" demek doğru değildir.

Bunun tersi olarak ta, "her adil olan eşittir" denilemez.

Ama kimi eşitlikler adalet sayılsa da, yine kimi eşitlikler vardır ki adalet değil tam tersine zulümdür.

Eşitlikte hayat yoktur...

Hayat, adalet üzerine inşa edilmiştir.

Köşemizdeki yazının ortasındaki karikatürde olduğu gibi...

Kimi kez de adalet için, eşit davranmamak gereklidir.

Maaşı düşük olan çalışan ve emeklilerle, maaşları yüksek olan çalışan ve emeklilere aynı oranda zam yapılması eşitlik ilkesine uygun gibi görünse de adil değildir.

Dolayısıyla her eşitlik adalet olmadığına göre, tercihimiz hep adaletten yana olmalıdır.