Evet, ilkokul çağından itibaren hepimize Türkiye’de deprem başta olmak üzere pek çok doğal afetin yaşandığı ve riskin yüksek olduğu bize anlatılıyor ve bunları aynı zamanda yaşıyor, görüyoruz.

Bu nedenle de belli bir bilinç oluşturmaya çalışıyoruz toplum olarak.

Hem dünya hem de ülkemiz artık doğal afet meydana geldikten sonra ne yapabiliriz sorusunun ötesinde doğal afet öncesinde nasıl önlemler almalıyız konusuna odaklandı.

Bu, salt deprem konusunda değil, iklim kriziyle de ilgili tüm konuları kapsamakta.

Yani doğal afetlere karşı alınacak önlemler konusunda son derece duyarlı olmamız gerekiyor.

* * *

Deprem herkesi korkutan ve endişelendiren bir konu...

Son depremler de gösterdi ki, bu konuda yeni bir anlayış geliştirip, benimsememiz gerekiyor.

En etkin fay hatlarından biri olan Akdeniz-Alp-Himalaya kuşağında bulunduğumuzu göz önünde bulundurursak bunun çok da doğru olduğunu görürüz.

Bununla ilgili şimdiye kadar yapılanların ötesinde farklı bir davranış içinde olmalıyız toplum olarak.

Deprem her ne kadar bizim dışımızda meydana gelen bir doğal bir afet olsa da, önlemlerimizi alıp etkisini azaltmamız olası.

* * *

Bilim insanları, konunun uzmanları birbirlerinden farklı açıklamalar yapsalar da, Türkiye'de nerelerde hangi aralıklarla aşağı yukarı hangi büyüklükte deprem olacağı bilinmekte.

Depremin siyaseti, sağcısı, solcusu, dincisi, dinsizi olmaz.

Onlar bilgi verirler, yöneticilerin ve vatandaşların görevi de bunları göz önüne alarak gerçekleştirmek...

Yasalara, yönetmelikler ve kurallara uyulmadığında depremin yıkıcı ve öldürücü gücü görülüyor.

Son depremde 2 bin yılı öncesine ait yapılarla birlikte yeni yapıların da yıkıldığı, hasar aldığı görüldü.

Bu da gösteriyor ki deprem, yapı sağlam yapılmadığı ve zemini yanlış seçildiğinde eski-yeni yapı farkı ayırmıyor.

Eğer yapı fay hattı üzerinde yapılmışsa bunun sağlamlığı da bir işe yaramıyor...

Son depremin fay hattı üzerindeki çelik tren raylarını nasıl büktüğü, asfalt yolları nasıl yardığı görüldü.

* * *

Yapıların inşası sırasında ve sonrasında denetleme ve oturma izni konusu öne çıkıyor.

Bunu da Yapı Denetim Şirketleri yapmakta...

Bu konuyla ilgili olarak 4708 Sayılı Yapı Denetimi Hakkında Yasası çıkartıldı 2001 yılında.

Ardında da 12.08.2001’de de Yapı Denetimi Uygulama Usul ve Esasları Yönetmeliği Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmişti.

Yapı denetim kuruluşları, bir inşaatın başlangıcından bitimine kadarki süreçte arsa sahibi adına inşa faaliyetlerini ve dolayısıyla müteahhidi denetleyen kuruluşlardır.

Özel kişilere ait bir yapının imar planına, fen/sanat ve sağlık kurallarına, standartlara uygun kalitede yapılması için proje ve denetimini sağlar.

Ne ki bu kuruluşların müteahhitlerle olan ilişkileri çoğunlukla kuralların yeterince uygulanmasını sekteye uğrattığı gözlenir, söylenir.

Burada çözüm olarak, konuyla ilgili pek çok uzman görüşüne göre, denetim kuruluşlarına o yapıyı sigorta yapma yükümlülüğü getirilebilir.

Böylelikle denetleme kuruluşu kendini de garantiye almak için daha duyarlı olması sağlanabilir.

Böylelikle insan yaşamı ve onca mal kaybının önlenmesi sağlanabilir.