Türk tarımının en büyük sorunu ne çiftçi sayısının azalması, ne küçülen tarım alanları ne de teknoloji eksikliğidir.

Ülkemizde yaşanan en büyük tarım sorunlarından birisi, sulama ve desteklemelerin dağılımıdır…

Ülke genelinde kurak ve yarı kurak iklim egemen olduğu için tarımsal üretim hava koşullarına bağlı yapılabilmektedir.

Ülkemizde sulanması gereken toplam arazi 8,5 milyon hektarken sulanabilen rakam ortalama 4 milyon hektardır, yani yarısı…

Türkiye'de Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) kayıtlı 2 milyon 319 bin 426 çiftçi bulunuyor.

Araştırmalara göre, çiftçi yaşı 2024'te ortalama 53,2 olarak kayıtlara geçerken, genç çiftçi oranı ise sınırlı bir artışla yüzde 15 seviyesinde bulunuyor.

Bu da önemsenmesi gereken bir sonuçtur…

* * *

Son yıllarda kimi çevreler siyasi getiri adına gerçek dışı, bir takım algıların da etkisiyle kimi söylemler geliştirmektedir.

‘Türkiye’de çiftçi sayısı azalıyor, öyleyse tarım bitiyor..!’

Oysa azalan çiftçi sayısının üretimi olumsuz etkilemediği, tersine daha verimli bir sürecin yaşandığını ortaya koyuyor.

Evet, son 12 yılda kayıtlı çiftçi sayısı yüzde 48 dolayında düşerken, tarım alanları da yüzde 12,3 azalırken tarımsal üretim ve dış satım rakamlarında önemli artışlar görülüyor. Bunda hiç kuşkusuz teknolojik gelişmelerin ve sulama olanaklarının artmasının büyük etkisi var.

Türkiye’de ekilebilir tarım alanlarının önemli bir kısmının hala sulanamadığı gerçeği ortadadır.

* * *

Tarımda üretim artışı teknoloji kullanımı, sulama ile doğru orantılıdır.

Bu, aynı zamanda gelişmekte olan ülkelerde ekonomik gelişme düzeyini de yansıtır...

Ekonomik gelişmede gereksinim duyulan döviz talebi başlangıçta tarım ürünleri dış satımından elde edilen gelirlerle karşılanmaya çalışılmaktaydı.

Şimdi bu durum tersine dönmüş olsa da tarım hem istihdam oluşturma açısından ve hem de döviz getirisi açısından önemini yitirmiş değildir.

Türkiye ekonomisinde tarım hala GSMH, dış satım ve istihdama katkısı, ayrıca nüfusu beslemesi bakımından önemli bir yere sahiptir.

Sanayide dış ticaret açığına karşın, tarımda milyarlarca dolar dış ticaret fazlası bu açıdan önemlidir.

* * *

Türkiye tarımsal üretim bakımından dünyada kendi kendine yeterli yedi ülkeden biridir. Dışarıdan alınan ürünler örnek gösterilerek ‘Türkiye kendi kendine yeter olmaktan çıktı,’ söylemi doğru değildir. Türkiye dışarıdan aldıklarından fazlasını dışarıya satmaktadır.

Üstelik ülkeye giren milyonlarca turisti de doyurmak zorundadır.

Bu bakımdan, uluslararası ekonomik ilişkiler değerlendirilirken Türkiye'de tarım sektörünün önemini dikkate almak gerekmektedir.

Ne ki, Türkiye sahip olduğu bu tarımsal potansiyele karşın, tarım ürünü dış satımcısı ülkelere göre, uluslararası piyasalarda bu mukayeseli üstünlükten yeterli avantajı sağladığını söylemek zordur. Evet, tarımsal hâsıla açısından Türkiye Avrupa birincisidir ama bu konuda daha çok çaba harcanması gerektiği de açıktır…

Avrupa’daki çiftçiye verilen desteğin Türkiye’deki kişi başı çiftçiye verilenin kat be kat olduğu biliniyor.

Koca Avrupa’da bu gün 4 milyon çiftçi ailesi varken, 85 milyonluk Türkiye’de ise 2 milyona yakın çiftçi ailesi bulunmaktadır…

Sorun, çiftçi sayısının azalmasında değil, desteğin zamanında, gerekli olana yapılması ve sulanabilir alanların arttırılmasıdır.