2.Dünya Savaşı'ndan sonra 1947-1991 yılları arasında yaşanan ve esas olarak ABD ile Sovyetler Birliği'nin (SSCB) ideolojik, siyasi, askeri ve ekonomik üstünlük mücadelesini içeren bir dönem olmuştur.
Bu dönemde ABD ve müttefikleri kapitalizmi ve liberal demokrasiyi savunurken; Sovyetler Birliği ve müttefikleri sosyalizmi ve komünizmi yaymaya çalıştıkları görülürken, soğuk savaş cephe savaşlarından ziyade dolaylı çatışmalara, casusluk faaliyetlerine, ekonomik rekabete ve ideolojik propagandaya dayanıyordu.
Soğuk Savaş’ta Öne Çıkanlar
Bloklaşma: Dünya, Batı Bloğu (ABD ve NATO ülkeleri) ile Doğu Bloğu (SSCB ve Varşova Paktı ülkeleri) olarak iki ana bloğa bölündü.
Silahlanma Yarışı: Özellikle nükleer silahlar konusunda ABD ve SSCB arasında büyük bir rekabet vardı. Her iki süper güç de nükleer silahlar geliştirerek birbirine üstünlük sağlamaya çalıştı.
Uzay Yarışı: 1957'de SSCB'nin Sputnik uydusunu fırlatmasıyla başlayan uzay yarışı, 1969'da ABD’nin insanlı olarak Ay'a ayak basmasıyla doruk noktasına ulaştı.
Yarış Savaşları ve Krizler:
Kore Savaşı (1950-1953) ve Vietnam Savaşı (1955-1975): İki ideoloji arasındaki çatışmaların savaşlara dönüştüğü yerel örneklerdir.
Berlin Krizi 1961 Berlin Duvarı’nın inşasıyla doruğa çıkan gerilim, Soğuk Savaş’ın sembollerinden biri oldu.
Küba Füze Krizi 1962 Sovyetlerin Küba’ya nükleer füzeler yerleştirme çabası, dünya tarihinin en tehlikeli dönemlerinden birine yol açtı.
Casusluk ve Propagandası iki süper güç arasında yoğun bir casusluk savaşı vardı. CIA ve KGB gibi istihbarat örgütleri, rakip bloğun sırlarını öğrenmek için her iki ülkede de faaliyet gösteriyordu.
Ekonomik Yardım ve Müdahale Politikaları ABD, Marshall Planı gibi programlarla Batı Avrupa'yı ekonomik olarak destekleyip komünizmin yayılmasını önlemeye çalışırken, SSCB de Doğu Avrupa’daki ülkeleri ekonomik olarak kontrol altında tutmaya çalıştı.
Soğuk Savaşın sonu 1980'lerin sonunda SSCB'nin ekonomik zorluklar ve ideolojik değişimlerle boğuşmasıyla sona erdi. 1989’da Doğu Avrupa'da komünist rejimler yıkıldı, Berlin Duvarı yıkıldı ve sonunda SSCB, 1991’de dağıldı. Bu olaylar, ABD’nin süper güç olarak yalnız kaldığı yeni bir dünya düzenini ortaya çıkardı.
Truman Doktrini (1947): ABD'nin Sovyet yayılmasına karşı duruşunu güçlendiren ve Yunanistan ile Türkiye'ye yardım sağlayan politika.
Marshall Planı (1948): Batı Avrupa'nın yeniden inşasını desteklemek ve komünizme karşı koymak için ABD'nin ekonomik yardım programı.
Berlin Ablukası (1948-1949): Soğuk Savaş'ın ilk ciddi krizlerinden biri, Sovyetler Batı Berlin'i ablukaya aldığında, Batı müttefikleri hava köprüsü kurarak bu ablukayı aşmıştır.
Küba Füze Krizi (1962): Soğuk Savaş'ın en kritik anlarından biri olarak kabul edilir, çünkü iki süper gücün nükleer savaşın eşiğine gelmesine neden olmuştur.
2 blok arasında gerginliğin azaldığı, nükleer silah kontrolü anlaşmalarının yapıldığı dönem.
Berlin Duvarı'nın Yıkılması ve Sovyetler Birliği'nin Dağılması (1989-1991): Soğuk Savaş'ın sona ermesi olarak kabul edilmiştir.
Yorum Ekle
Yorumlar
Sizlere daha iyi hizmet sunabilmek adına sitemizde çerez konumlandırmaktayız. Kişisel verileriniz, KVKK ve GDPR
kapsamında toplanıp işlenir. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul etmiş olacaksınız.
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.
OZAN ÖZTÜRK
Soğuk Savaş Dönemi
2.Dünya Savaşı'ndan sonra 1947-1991 yılları arasında yaşanan ve esas olarak ABD ile Sovyetler Birliği'nin (SSCB) ideolojik, siyasi, askeri ve ekonomik üstünlük mücadelesini içeren bir dönem olmuştur.
Bu dönemde ABD ve müttefikleri kapitalizmi ve liberal demokrasiyi savunurken; Sovyetler Birliği ve müttefikleri sosyalizmi ve komünizmi yaymaya çalıştıkları görülürken, soğuk savaş cephe savaşlarından ziyade dolaylı çatışmalara, casusluk faaliyetlerine, ekonomik rekabete ve ideolojik propagandaya dayanıyordu.
Soğuk Savaş’ta Öne Çıkanlar
Bloklaşma: Dünya, Batı Bloğu (ABD ve NATO ülkeleri) ile Doğu Bloğu (SSCB ve Varşova Paktı ülkeleri) olarak iki ana bloğa bölündü.
Silahlanma Yarışı: Özellikle nükleer silahlar konusunda ABD ve SSCB arasında büyük bir rekabet vardı. Her iki süper güç de nükleer silahlar geliştirerek birbirine üstünlük sağlamaya çalıştı.
Uzay Yarışı: 1957'de SSCB'nin Sputnik uydusunu fırlatmasıyla başlayan uzay yarışı, 1969'da ABD’nin insanlı olarak Ay'a ayak basmasıyla doruk noktasına ulaştı.
Yarış Savaşları ve Krizler:
Kore Savaşı (1950-1953) ve Vietnam Savaşı (1955-1975): İki ideoloji arasındaki çatışmaların savaşlara dönüştüğü yerel örneklerdir.
Berlin Krizi 1961 Berlin Duvarı’nın inşasıyla doruğa çıkan gerilim, Soğuk Savaş’ın sembollerinden biri oldu.
Küba Füze Krizi 1962 Sovyetlerin Küba’ya nükleer füzeler yerleştirme çabası, dünya tarihinin en tehlikeli dönemlerinden birine yol açtı.
Casusluk ve Propagandası iki süper güç arasında yoğun bir casusluk savaşı vardı. CIA ve KGB gibi istihbarat örgütleri, rakip bloğun sırlarını öğrenmek için her iki ülkede de faaliyet gösteriyordu.
Ekonomik Yardım ve Müdahale Politikaları ABD, Marshall Planı gibi programlarla Batı Avrupa'yı ekonomik olarak destekleyip komünizmin yayılmasını önlemeye çalışırken, SSCB de Doğu Avrupa’daki ülkeleri ekonomik olarak kontrol altında tutmaya çalıştı.
Soğuk Savaşın sonu 1980'lerin sonunda SSCB'nin ekonomik zorluklar ve ideolojik değişimlerle boğuşmasıyla sona erdi. 1989’da Doğu Avrupa'da komünist rejimler yıkıldı, Berlin Duvarı yıkıldı ve sonunda SSCB, 1991’de dağıldı. Bu olaylar, ABD’nin süper güç olarak yalnız kaldığı yeni bir dünya düzenini ortaya çıkardı.
Truman Doktrini (1947): ABD'nin Sovyet yayılmasına karşı duruşunu güçlendiren ve Yunanistan ile Türkiye'ye yardım sağlayan politika.
Marshall Planı (1948): Batı Avrupa'nın yeniden inşasını desteklemek ve komünizme karşı koymak için ABD'nin ekonomik yardım programı.
Berlin Ablukası (1948-1949): Soğuk Savaş'ın ilk ciddi krizlerinden biri, Sovyetler Batı Berlin'i ablukaya aldığında, Batı müttefikleri hava köprüsü kurarak bu ablukayı aşmıştır.
Küba Füze Krizi (1962): Soğuk Savaş'ın en kritik anlarından biri olarak kabul edilir, çünkü iki süper gücün nükleer savaşın eşiğine gelmesine neden olmuştur.
2 blok arasında gerginliğin azaldığı, nükleer silah kontrolü anlaşmalarının yapıldığı dönem.
Berlin Duvarı'nın Yıkılması ve Sovyetler Birliği'nin Dağılması (1989-1991): Soğuk Savaş'ın sona ermesi olarak kabul edilmiştir.